به گزارش روابط عمومی و امور بینالملل مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد، کارگاه پته دوزی " میراث کرمان" صبح روز 18 تیرماه 1403 در محل موزه پوشاک سلطنتی مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد برگزار شد.
پَته (یا پَتهدوزی) یکی از رودوزیهای کرمان است. پارچه زمینه پته پارچهای ضخیم و پشمی است که عریض نامیده میشود. هنرمندان پته دوز که اکثراً نیز از زنان و دختران خانهدار هستند، با کمک سوزن نقوشی ذهنی را که ملهم از پندارها و بینشهای شخصی شان است، به وسیلهٔ بخیههای نخی رنگین بر زمینهٔ پارچهٔ پشمی ضخیمی (عریض) مینشانند.
متأسفانه تاریخ دقیقی از پیدایش این هنر زیبا در دست نیست زیرا در برابر عوامل جوی آسیبپذیر بوده اما درسفر نامهٔ شاردن به دوره صفوی در کرمان اشاره شده است که کاربردهای مختلفی داشتهاست. در کتابهای گوناگون هنری قدیمیترین نمونه از پته دوزی در دنیا را متعلق به سال 1285هجری قمری دانستهاند. در مورد این نمونه قدیمی باید اشاره کرد که به صورت سوزنی بوده و همهٔ زمینه اش با گلهای ریز افشان به صورت محرمات و جناغی کج با استفاده از نخهای ابریشمی رنگین و روی پارچهای از جنس پشم کرم رنگ انجام شدهاست و متعلق به سدهٔ 12 هجری قمری است دورش با پتک دوزی و حاشیه اش به صورت پته دوزی و با نقش بته جقهای قهر و آشتی میباشد.
یک نمونه دیگر که از نظر تاریخی بر روانداز قبر شاه نعمت اله ولی تقدم دارد بقچهٔ پته دوزی و سلسله دوزی فرج اله کرمانی میباشد و تاریخ آن به سال 1280هجری قمری اشاره دارد.
نقوش پته دوزی
درپته دوزی این رودوزی زیبا و ظریف از نقشها و طرحهای کهن ایران زمین شامل بته جقه یا درخت زندگی استفاده میشود.
معروفترین نقوش پته، طرح پتهای یا درخت زندگی است که به نامهای متعدد در پته به کارگرفته میشود، مانند پته میری، پته ترمهای، پته جقهای، پته بادامی، پته سربندی، پته افشاری، پته کردستانی و غیره. از دیگر طرحهای پته دوزی، پیچک ترنج، سروچه، نقوش حیوانی بخصوص پرندگان و لچک ترنجی را میتوان نام برد.
در حال حاضر پته دوزی بر روی سجاده، جا قرآنی، پرده، رویه، زیر لیوانی، رومیزی، سوزنی، بقچه و… انجام میشود.