نام شی: ماسک چوبی آفریقایی
محل نمایش:گالری سوم، موزه برادران امیدوار
پژوهشگر: ملیکا فتح الهی
عکس: جواد نجفعلی زاده
معرفی شی
ماسک های چوبی متعلق به قبایل بومی آفریقایی می باشد که بیشتر در مراسم های آیینی این قبایل کاربرد داشته، این ماسک ها در موزه برادران امیدوار در معرض نمایش می باشد. پوشاندن صورت با ماسک یا نقاب به منزله یک سنت، آیین و یا رفتار اجتماعی، از دیرباز برای انسان وجود داشته است. انسان ابتدایی برای پاسخ به نیازهای مادی و معنوی و مقابله با مصائب و مشکلات زندگی بدوی خود، ناگزیر از کنار آمدن و تأثیرگذاشتن بر محیط اطراف خود بود. چنین نیازی در نهایت روی آوردن به سوی رفتارها و مناسکی بود که بتواند او را با نیروها و قدرت های نادیدنی مرتبط سازد و اعتقاد به سحر و جادو، ارواح شفادهنده، نجات دهنده، نیاکان قدرتمند و مقدس، خدایان خیر و نیکخواهی و خدایان شر و بدخواهی را به دنبال داشت. ماسک های آیینی در تمام جهان وجود دارند ، اگرچه بیشتر ویژگی های این ماسک ها مشترکند اما از نظر شکل به صورتهای مختلفی رشد و توسعه یافته اند و تفاوتهای زیادی دارند.
ماسک می تواند کارکردی جادویی یا مذهبی داشته باشد .آنها ممکن است در آیین تشرف یا به عنوان گریم در یک فرم تئاتری ظاهر شوند. آنها می تواند برای تغییر دادن قیافه یک توبه کار یا برای متمایز کردن رئیس یک مراسم آیینی مهم به کار روند ، یا آنکه می توانند به درمان به وسیله ارواح کمک کنند یا نقشی چون روح محافظ داشته باشند. در آفریقا ماسک ها تنوع زیادی دارند.در غرب آفریقا ماسک ها در آیین بالماسکه (رقص بانقاب ) به کار می روند که بخشی از یک آیین مذهبی است که روابط بین ارواح و اجداد و نیاکان را نمایش می دهد. از نمونه های باقی مانده بالماسکه در فرهنگ یوروبا(Yoruba) ، ایگبوت (Igbo) و ادو(Edo) است که شامل بالماسکه اینگانگون(Egungun) و بالماسکه ادوی شمالی می شود.
به طور معمول این ماسک ها با مهارت و تنوع بسیار زیادی به وسیله هنرمندانی کنده کاری و تراشیده شده است که به عنوان شاگرد زیر نظر یک استاد تراشکار تربیت گشته اند و این سنتی است که نسل به نسل در یک خانواده ادامه پیدا می کند.در جوامع قبیله ای این قبیل هنرمندان به خاطر اثری که خلق می کنند دارای موقعیتی ارزشمند و مورد احترام هستند . آنها نه تنها یک تکنیک هنری پیچیده را مجسم می کنند بلکه همچنین دانشی نمادین معنوی و اجتماعی را تداوم می بخشند.