کلکسیون: مجموعه ظروف کریستالی موزر
مکان نمایش کلکسیون: موزه ملت، تالار غذاخوری کوچک (سرسرای اول) و تالار غذاخوری بزرگ (سرسرای دوم)
نوع جمع آوری: خریداری (به سفارش پهلوی دوم)
محققین و مترجمین: سحر عبدالهی کومله - رقیه مغانی قهرمانلویی
عکاس: جواد نجفعلی زاده
تاریخچه :
اولین کارگاه شیشه گری مارک موزر در سال 1857 میلادی توسط لودویگ موزر و پسران وی در شهر کارلسباد- بوهمیا تاسیس شد. امروزه این شهر به نام کارلوی وری در جمهوری چک قرار دارد. این ناحیه در ساخت شیشه های با کیفیت بالا تاریخچه ای بسیار پربار و قدیمی را به خود اختصاص داده است. کارهای شیشه ای موزر با اسم لودویگ موزر (1916-1833میلادی) درهم آمیخته است. باگذشت زمان همچنان او یکی از شخصیت های برجسته در دنیای تولیدات کریستال، محسوب می شود. در سال 1893 میلادی کارگاه وی با اختصاص مارک موزر به ساخته های خود شروع به تولید محصولات موزر می نماید. اولین مغازه موزر در سال 1925 میلادی در مرکز پراگ پایتخت جمهوری چک اسلوکی سابق افتتاح گردید. تولیدات این کارخانه پس از زمان بسیار اندکی به دلیل کیفیت بسیار عالی به شهرت جهانی رسید، چنانچه که مسئولیت تهیه تعدادی از ظروف مخصوص دربارهای سلطنتی مانند: امپراطور جوزف اول (1873میلادی)، مظفرالدین شاه قاجار (1901میلادی) و شاه ادوارد هفتم انگلستان (1908 میلادی) برعهده این کارخانه گذاشته شد. این سابقه کاری درخشان سبب گردید تا توجه بسیاری از سیاستمداران و درباریان سایر کشورها به مجموعه این تولیدات جلب گردد. از سال 1922 میلادی کارخانه موزر تبدیل به بزرگترین تولید کننده شیشه های تزئینی و گیلاس های لوکس در چک اسلواکی گردید. رمز موفقیت لودویگ موزر، در تولید محصولات شیشه ای بدون سرب بود. این موضوع بیانگر این است که در واقع تولیدات موزر اولین محصولات برپایه اصول سازگار با محیط زیست بوده است. چنانچه درحال حاضر نیز این کارخانه به عنوان بارزترین سازنده محصولات شیشه ای (بوهمیا) در جهان شهرت دارد. تاجائیکه در قرن 21 استادکاران دمنده شیشه و حکاکان موزر، روش های سنتی و الگوی استانداردهایی را که باعث شده این نام در طی 150 سال گذشته کیفیت بی نظیر خود را حفظ نماید، هنوز در دستور کار خود رعایت می نمایند. تولیدات کریستال موزر همواره درمیان ظروف مراسم پذیرایی بسیار خاص نظیر: مراسم ازدواج های سلطنتی، ملاقات های بسیار مهم نمایندگان دنیای سیاست از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد.
تکنیک ساخت:
در اواخر قرن 19 و اوایل قرن 20 میلادی، موزر با تولید ماده ای به سختی سنگ و به درخشانی کریستال های سربی گذشته اما باروشی ویژه و درنهایت بدون به کارگیری سرب، تکنیک عالی و فرمول منحصر به فردی را اختراع کرد. این ترکیب در کیفیت کنده کاری ها، طلاکاری ها، صنایع دستی و رنگ های درخشان کریستال های موزر، در تمام دنیا بی نظیر است. لازم به ذکر است که این محصولات دست ساز با یک طیف رنگی منحصر به فرد توسط بهترین و زبده ترین طراحان، شیشه گران و قلم زنان خلق می گردد.
رنگ ها:
راز تولید رنگ های بی نظیر موزر در ترکیب مواد خام با کیفیت عالی و مخلوطی از خاک های با ارزش با اکسید های فلزی است. طیف رنگی تولیدات موزر از رنگ های با ارزش نیمه معدنی با سایه - روشن های خاص، تشکیل شده است. از مهم ترین این تونالیته های رنگی می توان به رنگ های زیرین و روکار این تولیدات اشاره نمود: آمیتیس (بنفش)، رز (صورتی)، آرورا (نارنجی)، رِسدا (زرد- قهوه ای)، آبی و سبز، آکوامارین (آبی کم رنگ)، رُزا لین (صورتی)، بریل (سبز کم رنگ) ، اِلدور (زرد کم رنگ)، توپاز (قهوه ای عسلی) و الکساندرایت (بنفش کم رنگ)
تولیدات :
ساخته های این کارخانه همواره در مهمترین نمایشگاه های دنیا حضور داشته و جوایز مهمی را به خود اختصاص داده است. امروزه کارخانه موزر یک شرکت سهامی در مرکز چک می باشد که با 320 نفر کارمند در زیرشاخ های تولید و فروش داخلی - خارجی فعالیت می کند. طیف وسیع دست ساخته های موزر از مجسمه های شگفت انگیز منحصر به فرد تا ظروف با ابعاد متفاوت و کارهای هنری، نشانه هایی از خلاقیت تعدادی از باهوش ترین و نوآورترین طراحان صنعت شیشه گری، را در خود جای داده است. امروز می توان نمونه هایی از ساخته های موزر را در بهترین فروشگاه های دنیا، گالری ها، عمارت ها، قصر ها و مجموعه های کلکسیونرهای کریستال به وضوح مشاهده نمود.
دستورالعمل محافظت از کریستال:
1- رعایت محیطی دور از گرد- غبار، نور آفتاب، رطوبت و بدون تغییرات ناگهانی دما
2- جهت ممانعت از پریدگی لبه ها، هرگز ظروف پایه دار به صورت وارونه نگهداری نشوند.
3- وجود فضاهای کافی در اطراف هر تکه کریستال در زمان نگهداری آنها در مخازن و انبارها ضروری است.
4- حتما در زمان شستشو و نظافت کریستال ها باید آنها را از اشیای برنده و تیز همچون انگشتر و ... دور نمود.
5- استفاده از مواد شوینده ملایم برای کریستال الزامی است.