معرفی آلبوم فوزیه در موزه آلبوم های سلطنتی و اسناد تاریخی

معرفی آلبوم فوزیه در موزه آلبوم های سلطنتی و اسناد تاریخی

یکی از آلبوم های نفیس موجود در "موزه آلبوم های سلطنتی و اسناد سعدآباد"، آلبومی متعلق به مراسم نامزدی محمد رضا پهلوی و فوزیه در کشور مصر می باشد. این آلبوم یکی از آلبوم های قدیمی موزه و متعلق به سال 1317 خورشیدی می باشد که به مناسبت ...

  • کد مطلب: 4058
  • تاریخ انتشار: سه شنبه 25 فروردين 1394 - 12:39

 

  یکی از آلبوم های نفیس موجود در "موزه آلبوم های سلطنتی و اسناد سعدآباد"، آلبومی متعلق به مراسم نامزدی محمد رضا پهلوی و فوزیه در کشور مصر می باشد. این آلبوم یکی از آلبوم های قدیمی موزه و متعلق به سال 1317 خورشیدی می باشد که به مناسبت این وصلت از طرف کشور مصر به ایران اهدا شده است. آلبوم به ابعاد 50×40 سانتیمتر و جلد آن چرم مصنوعی سبز رنگ است که بر روی جلد آن پرچم دو کشور ایران و مصر نقش بسته است. این آلبوم دارای 633 قطعه عکس سیاه و سفید می باشد که تصاویر آن دارای زیر نویس و به زبان عربی می باشد. در صفحه نخستآلبوم متنی به عربی با این مضمون نوشته شده است: (دیدار محمدرضا پهلوی ولیعهد ایران از کشور مصر به مناسبت ازدواج با فوزیه خواهر ملک فارق پادشاه کشور مصر " جمعه سوم مارس 1939 تا تاریخ دوشنبه سوم آوریل 1393"). همانگونه که در متن ذکر شده، اقامت محمدرضا پهلوی در این کشور یک ماه به طول انجامید.  مجموعه تصاویر این آلبوم را می توان به دو گروه عمده تقسیم نمود. گروه نخست مجموعه از برگزاری کارناول های مختلف جشن های خیابانی است که به مناسبت این ازدواج در خیابان های مختلف و مسیرهای حرکت کاروان عروسی به راه افتاده است. گروه دوم مجموعه تصاویری از برگزاری مراسم ها و تشریفات رسمی این ازدواج است که در کاخ عابدین قاهره برگزار شده است. این آلبوم در حال حاضر در بخش پهلوی دوم موزه آلبوم های سلطنتی و اسناد سعدآباد، در معرض نمایش گذاشته شده است.

فوزیه  متولد 14  آبان 1300خورشیدی  ( 5نوامبر1921میلادی) دخترملک  فواد اول ونازلی صبری(ملکه نازلی)می باشد که در اسکندریه  مصر متولد شد. رضا شاه در سال 1316  با برخی از نمایندگان مصردر ایران داشت که محتویات این مذاکرات هرگز  فاش نشد. اما در این میان به تصمیمی منجر شد که بخشی ازتاریخ ایران ومصررا رقم زد و آن انتخاب فوزیه به همسری محمدرضابود.

     رضاشاه قصد داشت ازطریق این وصلت درسطح جهانی اعتباری پیداکند. در گام نخست یکی ازصاحب منصبان وزارت امورخارجه به نام آقای سینکی از طرف رضاشاه ماموریت یافت تا برای تحقیقات بیشتر و آشنایی با این خاندان به مصر برود و این ملاقات در 29مهر1316 درمصر باصبری پاشا (برادر ملکه نازلی)وعلی ماهر پاشا که در آن زمان نزدیک ترین فرد به ملک فاروق بود برگزار شد. موافقت دربار مصر با این وصلت اعلام شد.

     در ادامه افرادی برای مراسم خواستگاری ونامزدی عازم قاهره شدند که عبارت بودند از: آقای محمود جم رئیس الوزرا، مودب نفیسی پیشکار ولی عهد، ابراهیم دادمرز (رئیس کابینه رئیس الوزرا )، رشید یاسمی (استاد دانشگاه تهران و عضو دفتر مخصوص شاهنشاهی) و آقای قاسم غنی که نماینده مجلس شورای ملی هیات ایرانی در 14خرداد 1317 از طریق  بغداد، سوریه و لبنان عازم قاهره شد و در 21 خرداد به اسکندریه  مصر رسید. در تاریخ 20 مهر1317 دولت ایران و مصر توسط سفارت خانه های خود، جزئیات و نحوه اجرای مراسم عقد را بررسی و تاریخ برگزاری عروسی را 24 اسفند1317 (جمعه 3 مارس 1939میلادی) و محل آن را قاهره تعیین کردند.

     بدین ترتیب محمدرضا پهلوی(ولیعهد وقت)، باید از تهران خود را به گونه ای به قاهره می رساند که جهت اجرای برخی مقدمات یک هفته قبل از ازدواج در آنجا حاضر می شد. برادران شاه برای بدرقه تا قزوین وی راهمراهی می کنند. محمد رضا پهلوی در تاریخ 5 اسفند به همراه ملتزمین رکاب که اغلب برگزیده نظر رضاشاه هستندبه سمت قاهره حرکت و در تاریخ12 اسفند1317 با کشتی به بندر اسکندریه و از آنجا با قطار راهی قاهره می شود. طبق برنامه تعیین شده،  پس از اعلام نامزدی فوزیه ومحمدرضا مراسم عقد رسمی درکاخ عابدین قاهره برگزار می گردد. در این مراسم افرادی همچون، ملک فاروق برادرعروس-ذوالفقارپاشا(قاضی دیوان عالی مصر) احمدحسین پاشا وشریف صبری پاشا(دایی عروس)حضور داشتند. پس از اتمام مراسم محمدرضاوفوزیه به همراه مادرش ملکه نازلی وخواهران فوزیه به تهران باز می گردند. طبق دستور رضا شاه، مسیرهای حرکت آنان درشهرهای بین راه چراغانی شد وکاخ شاهی با اشیاء عتیقه تزیین یافت. پس از مدتی نیز در تهران مراسمی درکاخ گلستان مجددا برگزارمی شود و محمد رضا پهلوی به فوزیه تابعیتی ایرانی بخشید. آنها در سال1319 خورشیدی صاحب دختری به نام شهناز شدند. ازدواج شاه با فوزیه بنابه دلایلی پس از 7 سال، به جدایی انجامید. از جمله دلایل این جدایی می توان به نبود زبان مشترک میان فوزیه و خانواده همسرش، امتناع فوزیه از فراگیری زبان فارسی و همچنین دخالتهای اشرف خواهر شاه اشاره نمود. در سال 1324 آنها از یکدیگر جدا شدند. فوزیه براثرکهولت سن 2ژوییه 2013 مطابق با11تیر1392در اسکندریه مصر در گذشت. (محمدرضا پهلوی در تاریخ 5 مرداد1359 براثربیماری در سن 61 سالگی درمصردرگذشت).