تاریخ هنر گواهی میدهددر كتيبه هاي قبل از اسلام نوعي از خط نسخ رواج داشت و در آغاز اسلام تا نيمه هاي قرن 1 این خط براي كتابت نامه ها بكار ميرفت و همزمان با رواج خط كوفي تا قرن 3و4 همچنان بصورت ناقص رواج داشت. خط نسخ ناقص اولیه بنام نسخ حجازي معروف بود و دوران ترقي آن از اواخر قرن 3و4 است. این خط خطي يكنواخت كامل معتدل منظم و روشن است واز 2 قسمت دور و 4 قسمت سطح ساخته شده است که اختراع آن را به ابن مقله بیضاوی شیرازی وزیر مقتدر دربار عباسی قرن 4 ه.ق نسبت ميدهند. انواع خط نسخ بنامهاي زير معروفيت دارد :
نسخ تركستاني – تركي – تعليق – شرقي – نيريزي .
نسخ نیریزی همان خط نسخ ایرانی است که در قرن 12 ه.ق توسط احمد نيريزي از ثلث به نسخ كاملا تمايز يافت و بنام نسخ ايراني معروفيت يافت. در موزه میرعماد بمناسبت روز قلم 13 تیر ماه سال 92 نمونه خط نسخ ایرانی با قلم محمد هاشم لولو اصفهانی از کاتبان مشهور قرن 12 ه.ق دوره زندیه معرفی میشود. این قطعه خط نفیس با شماره ردیف 326 و شماره برچسب اموالی 3500 موزه میرعماد ثبت شده است و به قلم نسخ ایرانی جلی نوشته شده خط دودانگ عالی است که با شیوه موربی نگارش شده است و تاریخ سنه 1191 ه.ق دارد. رقم ان محمد هاشم لولو اصفهانی است و تزئینات مفصل آن شامل تذهیب و تشعیر با زمینه مطلایی و حل کاری و دور سطور ابری محرر و با لچک مذهب و حواشی جدول بندی الوان و ریسمان مذهب و تسمه اندازی است. حواشی مادر تشعیری به سبک هندی کار است. نوع کاغذ اصفهانی میباشدو ابعاد آن 30*21 سانتی متر است. نثر این خط بزبان عربی در رابطه با نقل خط از زبان ابن بواب کاتب صاحب سبک قرن 5 ه.ق نوشته شده که درباره اصول خوشنویسی و ابزار نگارش دستور العملهایی داده است.
متن فارسی این قطعه خط به این شرح میباشد: به گفته علی ابن هلال (ابن بواب )زیبایی خط بر 5 چیز استوار است : تیزی الماس – سختی ملماس – براقی سنگ – نرمش کاغذ – حبس نفس در سینه هنگام کتابت .
از احمد نیریزی که خدا رحمت کند، سئوال شد کدام یک از شاگردانش خوش خط تر است گفت کسی که الماس او نکوتر است .برای من در هنر کتابت راههایی است که بتوان به زیبایی خط رسید . یکی از این راهها نیت خوب داشتن و صفا و پاکی درون و توسل به خدا و در خواست بخشش از اوست برای نیل به آن باید زشتی ها را ترک و نمازها را حفظ کرد و از خدای بلند مرتبه خواست که بخشش خود را شامل حال ما کند زیرا بلند قدر است و بلند پایه و نیست خدایی جز او پس من برای توفیق خود در نوشتن از او میخواهم و برای رسیدن به معراج و کمال تا مرا در خدمت نوشتن کلامش قرار دهد .
محمد هاشم لولو اصفهانی فرزند محمد صالح معروف به زرگر و پدر میرزا محمد علی محرم و جد میرزا عبدالوهاب محرم یزدی شاعر دوره صفوی است. او از استادان خط نسخ ایرانی قرن 12 و 13 ه.ق است که در خوشنویسی ممدوح شعرای عصر خود بود. وی در خط نسخ همردیف خط شکسته درویش عبدالمجید طالقانی است و احتمالا تا سالهای 1217 ه.ق تا 1212 ه.ق در قید حیات بوده است. این اثر نفیس بارها بنا به نفاست آن به نمایش در امده و در حال حاضر در طبقه همکف موزه میرعماد در معرض دید عموم قرار دارد.