قرآن خطی موزه میرعماد با سبک شیراز

قرآن خطی موزه میرعماد با سبک شیراز

از اواسط دوره صفوی ارتباط فرهنگی بین ایران و هند برقرار شده بود که نفوذ متقابل هنری بین این منطقه بیشتر در نقاشی های گل و بته سازی و تشعیر و تذهیب است هنر نقاشی ایران از این عصر بود که از شیوه های فرنگی سازی در جلد سازی استفاده کرد و با اولین سفر محمد زمان نقاش دوره...

  • کد مطلب: 2478
  • تاریخ انتشار: سه شنبه 26 ارديبهشت 1391 - 21:21

از اواسط دوره صفوی ارتباط فرهنگی بین ایران و هند برقرار شده بود که نفوذ متقابل هنری بین این منطقه بیشتر در نقاشی های گل و بته سازی و تشعیر و تذهیب است هنر نقاشی ایران از این عصر بود که از شیوه های فرنگی سازی در جلد سازی استفاده کرد و با اولین سفر محمد زمان نقاش دوره صفوی به اروپا گرایش هنرمندان به هنر طبیعت سازی نمود بیشتری یافت بعدها شیوه هند – ایران – اروپا به هم آمیخت و مکتب ایرانی سازی را ایجاد کرد این روش تا دوره زند ادامه داشت و در دوره قاجاری بشکل مکتب ایرانی سازی در آمد.

 با زوال دوره نادری و نیم قرن سکوت هنری در قرن 12 ه.ق حرکت تازه ایی آغاز گردید و شیراز مرکز هنری شد این دوره زمان افزایش سبک هنر کتاب آرایی است که با تغییر در شیوه تذهیب همراه بود به نوعی که ظرافت هنری و تزئین کتب خطی دوره صفوی را ندارد اما بعنوان یک سبک کاملا ایرانی جلوه خاصی به کتاب ها و نسخ خطی ایرانی داده بود بشکلی که در دوره قاجار با عنوان سبک تذهیب  شیراز شهرت یافت زیرا هنر کتاب آرایی  مجدداً در دوره قاجار اوج گرفته بود و گل و بته سازی و تقسیم بندی در سطوح مختلف تنوع جالبی داشت سرفصل ها با ظرافت جواهر گونه نقش میشد و سرلوح های عالی معرف کتاب بودند شاخه های پر پیچ و خم گلهای تزئینی صفوی جای خود را به حواشی های باریک بوته های گل مارپیچی داده بود که حالت طبیعی را القا می نمود.

 از مشخصات بارز این سبک تذهیب، افراط در بکار گیری رنگ طلا بود و بجای نیم تاج لاجوردی از خطوط مارپیچ استفاده می کردند و گلهای کوچک رنگین با شاخه و برگهای مجزا از درخشندگی طلای بین سطور نه تنها کم نمی کرد بلکه به درخشندگی و زیبایی اثر می افزود هنر سبک کتاب آرایی شیراز دوره قاجار در بیشتر کتب خطی و بویژه قرآن های نفیس آن دوره بکار رفته که نمونه بارز آن یک جلد قرآن کریم به خط نسخ ایرانی است که در موزه میرعماد نگهداری میشود . این قرآن خطی نمونه کامل یک تذهیب دوره قاجار با سبک شیراز است .

 این اثر با قلم خط نسخ 2 دانگ خوش نوشته شده است که به شیوه دفتری است  در حالیکه متن مطلایی و دور سطور ابری است در این قرآن کتیبه رقاع نویسی در صفحات اول مشاهده میشود در حالیکه حواشی مجدول الوان با ریسمان مذهب و تسمه اندازی و شرفه بندی است حواشی نسخه  تمام مذهب و مرصع میباشد. ابعاد قرآن 20*13 سانتی متر با جلد لاکی پاپیه ماشه با نقش گل و بته سازی است که با شماره ردیف 162 و شماره  برچسب اموال 19 ج در موزه میرعماد نگهداری میشود .

 

دیگر آثار موزه ها