🔸نام کتاب:
شرح زندگانی من( تاریخ اجتماعی و اداری دوره قاجاریه)
نام نویسنده:
عبدالله مستوفی
ناشر: تهران مصور.۱۳۴۳
کتاب حاضر سه جلدی است ،و یکی از آثار معروف ،ایشان می باشد.
عبدالله مستوفی غیر از این کتاب های زیادی را از زبان فرانسه به فارسی ترجمه کرده است ، از جمله کتاب معروف « انقلاب کبیر فرانسه»
شغل مستوفی از دوره صفویه پایه ریزی می شود و از دورهٔ قاجار به آنهایی که به در آمدها و هزینه ها می پرداختند ،مستوفی می گفتند که وظایف مربوط به مالیات و دارایی نیز بعهده آنها بود.
این کتاب در قالب زندگینامه به شرح زندگی اجتماعی مردم ایران در دوره ی قاجار و اوائل پهلوی می پردازد.
عبدالله مستوفی (۱۲۵۵ - تهران ۱۳۲۹)
می نویسد:
«هدف من در این نوشته روشن کردن قسمتی از تاریخ قاجاریه بوده است ، من آنچه دیده و شنیده ام بدون کوتاهی و بلندی بقلم آورده و در اکثر موارد که مطلب زننده بوده است ،از بردن اسم اشخاص خودداری کرده ام .»
جلد اول کتاب شرح زندگانی من شامل ۵ فصل و ۵۳۴ صفحه است .
فصل اول از به قدرت رسیدن آقا محمدخان قاجار آغاز وبه دوره ی ناصری که خود نویسنده در این زمان بدنیا آمده به پایان می رسد.،
کتاب حاضر ،یکی از بهترین نمونه های زندگی نامه نویسی در ایران و همچنین جزء منابع غنی و ارزشمند ،تاریخ قاجار است.
گرچه عبداله مستوفی در سال های اول تشکیل حکومت قاجار هنوز به دنیا نیامده بود و در دوران سلطنت ناصرالدین شاه به دنیا می آید ولی سال های ابتدائی تشکیل حکومت قاجار، به قدرت رسیدن آقا محمد خان قاجار و فتحعلی شاه و قرارداد ترکمانچای به طور مبسوط شرح می دهد که واقعاً خواندنی است.
عبدالله مستوفی کتاب خود را در ۲۶ اسفند ۱۳۲۵ به پایان می رساند و چهار سال پس از انتشار کتاب خود ،در سال ۱۳۲۹ در گذشت.
در بخشی از جلد سوم کتاب می خوانیم:
« جنگ های بین المللی و مشغله دولتین فرصتی به ایرانیها داده ، در همانروز های اولیه مالیه مملکت را از دست بلژیکیها که از قدیم الایام خود را بدست نشاندگی دولتین ، بخصوص دولت روس معروف کرده بودند ،خارج نمودند،و این خود قدم وسیعی بود که به سمت آزادی مملکت ،از قید مستخدمین خارجی و دست نشاندهٔ دولتین برداشته شد.»
▫️مهدیه منوچهری مسئول کتابخانه و پژوهش مجموعه سعد آباد