نام شی : صورتک چوبی بودا ( the wooden face of Budda)
🔹محل نمایش : سالن اول موزه برادران امیدوار
پژوهشگر : ناهید زندی
عکس : جواد نجف علیزاده
🔸آشنایی با آیین بودا و معرفی شی ء :
آشنایی و معرفی ادیان و فرهنگهای اقصی نقاط دنیا از جمله نکات قابل توجه در مطالعه و شناخت سفرهای برادران امیدوار می باشد زیرا آنان توانستند در حین سفر تحقیقاتی خود به پژوهش بر روی آثار معنوی و باورهای مردمان سرزمین های مختلف بپردازند و در عین حال به بسیاری از آثار آن فرهنگ ها نیز دست یابند و همین دستیابی به آثار فرهنگی و هنری منجر به شناخت هر چه بیشتر نسبت به آن فرهنگها گردیده است.
سرزمین های مشرق زمین که ویل دورانت در کتاب خود از آن به عنوان گهواره تمدن یاد می کند دارای جذابیتها و نکات قابل پژوهش و شناخت می باشند که آثار بسیاری را به جهانیان ارائه داده اند. در این میان مردمان بسیاری به بودا معتقد هستند و مورد احترام و پرستش می باشد در واقع نام اصلی او سیذارتا گوتاما sidartta Gutama""که سیذار به معنی "رهایی بخش "و "آرتا به معنی حقیقت کیهانی "می باشد، و پدرش سودودانا گوتاما Sudodana Gutama" "پادشاه قبیله شاکیا و نام مادر ش مایا بوده است، محل تولدش بنارس نزدیک کوههای هیمالیا می باشد، زمانیکه مادرش باردار بود شبی در خواب دید فیل سفیدی از آسمان می آید و در کنار او قرار می گیرد، تعبیر کنندگان خواب می گویند که تو صاحب پسری خواهید شد که اگر با چهار موضوع روبرو نشود جانشین پادشاه می شود و اگر روبرو شود بودا می شود و آن چهار موضوع عبارت بودند از: 1)پیری 2) فقر 3) مرگ 4) دیدار برهمن و پدرش به منظور اینکه فرزندش با چهار مو ضوع روبرو نشود پرستارانی جهت مراقبت از فرزندش تعیین می کند ، سیدارتا بزرگ میشود و پادشاه برایش همسری انتخاب می کند و صاحب فرزند میشود اما روح کنجکاو او دست از شناخت محیط اطرافش برنمی دارد و سرانجام نیمه شبی به آرامی از قصر خارج میشود در اولین گردشی که انجام میدهد پیرمردی را می بیند که در حال راه رفتن در کنار خیابان است متوجه میشود که جوانی پایدار نیست بعد گدایی را می بیند در واقع با فقر روبرو میشود و سپس تایوتی را در حال حمل می بیند که مرگ را نشان می دهد و سرانجام برهمن (مرد روحانی ) را در حال انجام مراسم آیینی مشاهد می نماید ، حال او با تمام مواردی که باعث تغییر در حالات او شده بود روبرو گشته بود در واقع یک شاهزاده منقلب درونگرایی که نیمه شب با ارابه از قصر پدرش بیرون می آید، و راه جنگل را پیش می گیرد و 7 سال ریاضت می کشد در جستجوی چون وچرای جهان سرانجام متوجه میشود که از ریاضت کشیدن چیزی نصیبش نمی شود ریاضت را رها می کند و سپس روزه می گیرد ودر زیر درخت انجیر هندی به نام (بودی – بودیهی) مراقبه و مدیتیشن می نماید و در نهایت برق روشنگری ( نیروانا) به او اصابت می نماید و بودا یعنی "روشن شده "به"معرفت رسیده "می شود و در همین زمان شیطان که در مذهب بودایی مارا مینامند دست به کار میشود وشروع به وسوسه می نماید اما بودا به او می گوید تو نمی توانی کاری انجام دهی وتا تعلیماتم را به پایان نرسانم دست از رسالتم برنمی دارم .بودا همواره در تعلیماتش به این امر اذعان داشت که مقام خدایی و پیامبری ندارد و تاکید داشت که معلم و مصلح می باشد.
🔹آیین بودا دارای دوفرقه بزرگ می باشد تحت عنوان 1) فرقه ماهایانا که گردونه بزرگ می گویند و پیروانش در کره ، چین ، ژاپن، و ویتنام هستند 2) هینایانا گردونه کوچک می نامند و پیروانش در تبت، برمه ، هند و سیام (تایلند)می باشندودر حال حاضر بیشترین جمعیت بوداییان جهان در چین و ژاپن سکونت دارند و نه در هند. هرجند که بودا همواره در زمان حیاتش به این امر تاکید داشت که از او مجسمه نسازند اما پیروانش بعد از مرگش مجسمه های بسیاری از او ساختند.
مجسمه های اولیه ساخته شده نفوذی از مجسمه های یونانی و همچنین مجسمه های ساسانی دارد ودر نهایت ویژگیهای هنر بومی در ساخت مجسمه ها نمایان می شوند. صورتک چوبی موجود در موزه برادان امیدوار از جنس چوب آبنوس است از ریشه مصری هبن ، در یونانی هبنس ، در لاتین آبنوس ودر پهلوی اوانس می نامند برچندین گونه درخت از جنس دیوسپیروس متعلق به تیره پروانه واران، گفته می شود.و در کشورهای هند ، ژاپن ، چین کاربرد بسیاری داشته است ،صورتک مذکور دارای ویژگی های ظاهری است که مشخصات مجسمه های بودایی را بیان می نماید و عبارتند از: 1) چشمان فرو افتاده : به معنی بصیرت باطنی و خود اندیشی 2) خال وسط پیشانی : به معنی چشم سوم و معرفت 3) گوشهای بزرگ تا روی شانه : به معنی دانایی 4) موهای بسته شده در وسط سر : به معنی فوق جنسیت و 5) تبسم ملایم برروی لب : به معنی بی اهمیتی به دنیای مادی می باشد و در واقع به عنوان نمادی هایی از آیینهای بوداییان محسوب می شوند.