نام شی: پیرانا "piranha"
محل نمایش:گالری دوم ، موزه برادران امیدوار
پژوهشگر: ملیکا فتح الهی
عکس: جواد نجفعلی زاده
برادران امیدوار در سفر خود به آمریکای جنوبی و ورود به جنگل آمازون، به تحقیق و پژوهش های فراوانی در خصوص گونه های مختلف گیاهی و جانوری در این منطقه، می پردازند که در رودخانه ی آمازون به ماهی های پیرانا برمیخورند که در کتاب سفرنامه خود درخصوص آن ها ، به شرح زیر نوشته اند :
"و اما دخول در بخش های عمیق رودخانه های آمازون نیز کاری بسیار مشکل است و خطرات زیادی را به همراه دارد که بیشتر از وجود ماهی پیرانا سرچشمه می گیرد. حداکثر طول این ماهی گوشتخوار در حدود 30 سانتی متر است اما در عوض دارای فکی چنان قوی است که می تواند انسان یا هر موجود دیگری را در مدت چند دقیقه تبدیل به اسکلت کند. این ماهی از حس بویایی بسیار قوی ای نیز برخوردار است که اگر انسان مجروحی وارد این آب ها شود، پیرانا با سرعت بوی خون را استشمام کرده و هزاران پیرانا آماده ی حمله به او می شوندو تنها استخوان ها به جا خواهد ماند. آری این چنین بود که سفر ما در این مناطق همیشه با خطرات بسیار زیادی همراه بود و آنی فراغت نداشتیم."
پیرانا با نام علمیPygocentrus nattereri ، جزو ماهی های درنده و تهاجمی است که زیستگاه اصلی آن ها در رودخامه آمازون می باشد. ماهی های پیرانا به خاطر قدرت تایید شده شان در بلعیدن حیوانات بزرگ و ماهیان بزرگ و حتی انسانها در زمانی کم شناخته شده هستند. این ماهی ها تحت شرایط معین به خصوص اگر در یک دریاچه ی خشک به دام بیافتند به هر نوع حیوان دیگری که اشتباهاً در آب بیافتد حمله خواهند کرد. گونه های گوشتخوار درقالب دسته های بزرگ ماهی به سوی خون و همچنین حرکت در آب جذب می شوند. جنسیت پیرانا قبل از بلوغ از نظر ظاهری قابل تشخیص نیست. در هنگام بلوغ پیرانای نر دارای پوستی تیره تر و پیرانای بالغ ماده دارای شکمی بزرگتر می شود.
ماهی های پیرانا برخلاف دیگر اعضای خانواده ی خود یعنی کاراسینها، تخمهای خود را نمی خورند بلکه از آنها مراقبت می کنند. نحوه ی تولیدمثل این ماهیها به این صورت است که پس از جفتگیری ماهی ماده تخمریزی می کند و ماهی نر وظیفه ی مراقبت از تخمها را بر عهده می گیرد. در طول مدت محافظت از تخمها ماهی نر بسیار پرخاشگر است و به هیچ ماهی دیگری اجازه ی نزدیک شدن به توده ی تخم ها را نمی دهد.
یک واقعیت جالب توجه در مورد ماهیهای پیرانا این است که آنها دندانهای خود را مانند جنس کروکودیل، در طول دوران زندگیشان جایگزین میکنند. البته آنها به جای جایگزین کردن دندانها به طور یکی یکی، کل ردیف دندانهایشان را به چهار قسمت تقسیم کرده (یعنی هر ردیف به دو قسمت)، و سپس هر یک چهارم از دندانها را که جایگزین کردند نوبت به یک چهارم بعدی میرسد و همینطور تا آخر؛ و این روند بدان معنی است که در یک زمان حداکثر یکی از چهار قسمت تعیین شده ممکن است بدون دندان باقی بماند؛ و دندانهای جدید دو روز بعد در جای دندانهای قبلی که افتادهاند، رویش پیدا میکند. علت این نحو ریختن دندان، شکل خاص استخوان بندی دندانی در پیرانا است که در آن هر دندان در دندانهای اطراف خود قفل میشود؛ و این یعنی در بین دندانهای پیرانا درز وجود نداشته و لثه آن نیز فقط در قسمت فوقانی دندانها بوده و تا بین دندانها پیش روی نمیکند پس کل ردیف دندانها مثل لبه یک چاقوی برنده به هم چفت میشوند که این قابلیت به آنها امکان میدهد تکههای بزرگی از گوشت شکار خود را به آسانی پاره کنند؛ و نیازی به یادآوری نیست که دندانهای پیرانا به قدری محکم و سخت هستند که میتوانند این لبه تیز را تا مدت زیادی حفظ کنند؛ و در صورت کند شدن آن پیرانا دندانهای خود را همانطور که شرح داده شد، جایگزین مینماید.