🔷مرسدس بنزSl300
محقق: هادی نادری
موزه اتومبیل های سلطنتی
🔸 از گالوینگ تا رودستر
مرسدس ،مدل جاودانه Sl300 را در سال 1951 طراحی نمود و از یکسال بعد، این اتومبیل با موفقیت هایی شگرف در مسابقاتی متعدد درخشید. این درخشش در کنار عطش بازار ایالات متحده برای یک خودرو اسپرت سبب شد تا با پیشنهاد مکس هافمن (max Hoffman)، نمونه خیابانی این مدل نیز در سال 1954 عرضه شود که به گالوینگ شهرت یافت
SL300 که در ان زمان مدرنترین خودروی جهان محسوب می شد، تقریبا بی رقیب بود و از نظر فناوری به آینده نزدیک بود.اما مدیران مرسدس شاهد افول فروش این مدل در اواسط سال 1956 بودند.برای جلوگیری از مرگ تدریجی گالوینگ و پاسخگویی به نیاز مشتریان کالیفرنیایی برای نمونه ای روباز،در سال 1957 مدل sL300 Roadster متولد شد.
🔹با وجود این که وزن نمونه کروکی تا 125 کیلوگرم بیشتر از مدل کوپه بود، اما افزایش قدرت پیشرانه 6 سیلندر خطی این مورد را جبران میکرد.
باز خوردی که مکس هافمن و سایرین از مشتریان گالوینگ دریافت کرده بودند سبب شد تا مرسدس بنز تلاش نماید تا تمرکز بیشتری روی راحتی سواری و لوکس بودن مدل رودستر داشته باشد.
بدین ترتیب کابین لوکس و جادارتر و صندوق عقبی با فضای قابل قبول برای آن تعبیه شد. سفارش سقف هارد تاپ در سال 1958 و تغییر ترمزها به نمونه مدرن دیسکی در سال 1961 ، از جمله مهمترین رخدادهایی بودند که دوره تولید SL300 رودستر اتفاق افتاد.
همه این موارد سبب شدند تا فروش بالاتری نصیب نمونه رودستر شود و تیراژ نهایی آن یعنی1858 دستگاه، بالاتر از نمونه وپه (1400 دستگاه )باشد. موفقیت نمونه رودستر کافی بود تا مدیران و مهندسین مرسدس بنز، پس از قطع تولید این خودرو در سال 1963 ،جایگزینی با حال و هوای لوکس و سواری راحت برای آن برگزینند.
امروزه sL300 یکی از ارزشمندترین خودروهای کلاسیک در جهان است که ارزش نمونه کوپه آن در مواردی با تاریخچه عادی، تا 2 میلیون دلار می رسد.این رقم برای sL300 رودستر در حدود 5/1 میلیون دلار است.
🔸تاریخچه SL300
طبق اسناد موجود، حداقل سه دستگاه مرسدس بنز SL300 در دهه 30 شمسی توسط پهلوی دوم خریداری شد که در این بین دو نمونه از نوع کوپه گالوینگ و یک دستگاه رودستر بودند. به جز این، متآسفانه امار دقیقی از سایر نمونه های وارد شده به ایران در دسترس نیست. ظاهرآ این تعداد برای نمونه رودستر به حدود 6 دستگاه میرسده، از این میان به جز یک نمونه که در دهه هفتاد شمسی رهسپار المان شد، به نظر میرسد هنوز سه دستگاه در ایران باقی مانده اند.با وجود ان هر یک ازرودسترهای وارد شده داستان و سرگذشت جالبی دارند،شاید سرنوشت مشهورترین انها برای علاقه مندان بیش از همه شنیدنی باشد.
این مرسدس بنز کرم رنگ به شماره شاسی 1980421000244 ، مدل 1959 و با توجه به شماره شاسی چهار صد و چهل و چهارمین نمومنه ای ست که خط تولید را ترک گفته و مدت هاست در موزه خودروی مجموعه فرهنگی تاریخی سعداباد به نمایش عمومی کذاشته شده است.
متآسفانه ابهامات زیادی در مورد تاریخچه sl300 مورد بحث قابل مشاهده است که خوشبختانه توانستیم با تحقیقات فراوان، به نتایج قابل توجهی دست یابیم.با توجه به ارشیو دقیق مرسدس بنز وبا مقایسه شماره شاسی این SL300 با نمونه های خریداری شده توسط پهلوی دوم، انتساب خرید و مالکیت ان به وی کاملا مردود است.نقل قوا دیگری که توسط بسیاری از مسئولین مطرح شده، مالک این اتومبیل را همسر اخر پهلوی دوم عنوان می کند.با وجود ان که این موضوع توسط منابع متعددی عنوان شده ، اسناد موجود و همچنین نقل قول های موثق دست اندر اران مطلع، این موضوع را نیز کاملا منتفی میسازد.علاوه بر این، ظاهرا زمان سفارش خودرو با ازدواج آخر پهلوی دوم نیز تطابق ندارد.
نقل قول دیگری، این مرسدس را منتسب به خواهر دوقلوی پهلوی دوم می داند.برای اثبات این ادعا، به دو قضیه اشاره شده است.اول اینکه این خودرو در زمان پیروزی انقلاب در گاراژی در کاخ سعد اباد در نزدیکی محل اقامت خواهر دوقلوی پهلوی دوم قرار داشته و دوم اینکه سردنده و غربیلک فرمان خودروبا نمونه فابریک کاملا متفاوت بوده که به ترتیب مشابه مرسدس بنزهای دهه هفتاد میلادی و و خودروهای اسپرت ایتالیایی است.
اخبار مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد, [۱۸.۰۷.۲۰ ۱۳:۳۸]
بسیاری عنوان کرده اند که تغییرات زمانی انجام گرفته که خودرو به مناسبت تولد 18سالگی به بسر بزرگ پهلوی دوم اهدا شده است. با برسی اسناد موجود،این ادعا تقریبا منتفی بوده، ظاهرآ سردنده و غربیلک فرمان نیز در زمان پیروزی انقلاب مفقود شده، با نمونه ای دیگر تعویض شده اند.برخی نیز مالک خودرو را خواهر بزرگ پهلوی دوم میدانند. در این بین منابع موثق،مالک اول SL300 را دختر بزرگ پهلوی دوم می دانند. شواهد متعددی در این زمینه وجود دارند که در این بین باید به پلاک ترانزیت قرمز رنگ خودرو که متعلق به جنوب فرانسه (مربوط به استان الپ مارتیم و معاف از مالیات )است به شماره 2263-TT06 و تاریخچه خودروهایی که مورد استفاده دختر بزرگ پهلوی دوم اشاره کرد.به هر صورت آنچه مسلم است،مالک اصلی خودرو گاراژ سلطنتی بوده، مرسدس بنز مورد استفاده یکی از نزدیکان پهلوی دوم بوده است.
در هر صورت پس از پیروزی انقلاب اسلامی، این مرسدس بنز در کنار تعداد دیگری از خودرو هایی که در محوطه و گاراژهای کاخ سعدآباد بودند، توسط بنیاد مستضعفان حفظ شده ، در گاراژی که در بخش شمالی مجموعه و در دل تپه ای قرار داشته ، قرار می گیرید و برای مدت نزدیک به 20 سال از نظر ها پنهان می شود.
در اواخر دهه هفتاد ، با تشکیل کمیته کلاسیک فدراسیون اتومبیلرانی ، عزمی راسخ برای نمایش عمومی خودروهای ارزشمند موجود در مجموعه سعدآباد شکل گرفت.