مناسبت: اهداییاز سوی جامعه اوهاکا (Oaxaca) مکزیک به پهلوی دوم در تاریخ 1975م.
مشخصات
- طول کامل شمشیر با غلاف: 86.5 سانتی متر
- طول تیغه: 70 سانتی متر
- طول دسته: 14 سانتی متر
- طول غلاف: 72.5 سانتی متر
- جنس تیغه: فولاد آبدیده/استیل
- جنس دسته: فلز (برنج)- چوب
- جنس غلاف: چرم
محل نمایش: نمایشگاه موقت "کلکسیون شمشیرها و سلاح های موجود در کاخ موزه ملت"
محل نگهداری: مخزن اصلی، کاخ موزه ملت
پژوهشگر: رقیه مغانی قهرمانلوئی، کارشناس ارشد موزه ملت
عکس: جواد نجفعلی زاده
معرفی شی
برروی یک سمت از تیغه این شمشیر فلزی تک لبه تشریفاتی، نوشته ای به شرح ذیل حک گردیده است:
- S.M.I.EL SHAHANSHAH ARYAMEHR DE IRAN OAXACA – 1975
که اشاره به اهدای این شمشیر تشریفاتی از سوی کشور مکزیک (شهر اوهاکا/Oaxaca) به پهلوی دوم در سال 1975م. دارد. لازم به یادآوری است که پهلوی دوم پس از دیدار از کشورهای ونزئلا و ایالات متحده آمریکا در اردیبهشت ماه 1354ه.ش. دیدار رسمی از مکزیک به دعوت رئیس جمهور وقت آن کشور لوئیس اچوریا (Luis Echeverría) از تاریخ ۱۹ لغایت 24 اردیبهشت 1354ه.ش داشت، شاید این شمشیر در طی این سفر به پهلوی دوم اهداء شده است. در سمت دیگر این تیغه متن زیر مشاهده می شود:
- A. ARAGON. J.P.GARCIA 503. OAXACA, OAX. MEXICO. HECHO A MANO. MODELO GALEANA. IV/4/75.
این نوشته اشاره به ساخت این شمشیر توسط دست در کارخانه ساخت سلاح (شمشیرسازی) آستربرتو آراگون (Austreberto Aragón) واقع در یکی از محله های شهر اوهاکا (Oaxaca) و مدل این سلاح یعنی مدل گالیانا/Galeana دارد. در انتهای این متن تاریخ ساخت شمشیر به صورت تاریخ IV/4/75 حک گردیده که توسط اعداد رومی اشاره به ماه ساخت آن شده است، بنابراین تاریخ ساخت شمشیر موجود در این موزه را می توان روز چهارم از ماه چهارم سال 1975م. محاسبه نمود.
شکل کلی تیغه این شمشیر به دلیل شباهت به فرم دُم سگ آبی (beaver tail blade) به همین نام معروف است. معمولاً دو سوی تیغه این شمشیرها با تصاویری از جگوار (پلنگ خالدار آمریکایی)، اسب، الاغ، کاکتوس، احشام، پرندگان، شکارچیان، سوارکاران، نقوش گیاهی- هندسی و ... به وسیله دست و حک اسیدی تزئین می شوند. تیغه شمشیر موجود در این موزه در یک سمت دارای تصاویری از شکار و رام کردن گاوهای وحشی و در سوی دیگر صحنه های از زندگی روزمره همچون جشن و شادی می باشد. این تصاویر حکاکی شده، نشان دهنده شکل بی نظیر هنر بومی و محلی این کشور می باشد. دسته این شمشیر که با ترکیبی از چوب سخت و فلز ساخته شده است، سر عقابی را نمایش می دهد. در بخش گارد متصل به این دسته نیز می توان شکل پرنده دیگری را به وضوح مشاهده نمود. در اینجا باید افزود که یک سوی غلاف دست ساز این شمشیر که از چرم طبیعی تهیه شده، در نهایت استادی توسط نقوش گیاهی- هندسی مزین گردیده است.
خانواده آرگون (Aragón)
در سال 1750م. زمانی که مکزیک تحت سلطه اسپانیا قرارداشت، یک آهنگر قرن هجدهمی به نام مانوئل آرگان(Manuel Aragón) در روستا کوچک اِجوتلا (Ejutla) واقع 40 مایلی جنوب شهر اوهاکا (Oaxaca) به ساخت چاقو باکیفیتی بسیار بالا مشغول بود. داستان این خانواده به عنوان سازنده ابزارآلات بُرنده به طور جدایی ناپذیر در تاریخ کشور مکزیک بویژه ایالت اوهاکا (Oaxaca) تنیده شده است. این تخصص سینه به سینه حفظ گردیده و همچنان به نسل های بعدی منتقل شد، به طوری که نسل بعدی این خانواده یعنی، هرمنگیدلو آرگون/Hermenegildo Aragón (1915-1840م.) یکی از متخصصین ساخت ورق های فولادی قابل انعطاف به شمار می رفت. وی در ساخت شمشیرهایی با چنین تیغه های آنچنان متبحر بود که دست ساخته های او به عنوان هدیه از سوی رئیس جمهور مکزیک به میهمانان عالی رتبه اعطاء می گردید. وجود شمشیر ساخت هرمنگیدلو (Hermenegildo) در سال 1882م. در موزه ای در شهر پاریس که توسط سازنده به رئیس جمهور مکزیک ژنرال پورفیریو دیاس (General Porfirio Diaz) اهداء گردیده، نشان از کیفیت و ارزش بسیار بالای این تولیدات دارد. آستربرتو آراگون/Austreberto Aragón (1955-1873م.) پسر هرمنگیدلو آرگون (Hermenegildo Aragón) یکی دیگر از اعضای این خانواده بود، که این حرفه را از پدر خود به ارث برد. تلاش های او سبب گردید اولین جایزه بین المللی و اولین اعتبارنامه به تولیدات تحت این نام در سال 1904م. تعلق گیرد. او به دلیل افزایش سود و قرارگرفتن در جریان اصلی دنیای تجارت در سال 1912م. تصمیم گرفت تا کسب و کار خود را در شهر بسیار بزرگ اوهاکا (Oaxaca) منتقل نماید. لازم به ذکر است که، در سال 1955م. پس از مرگ آستربرتو آراگون اول (Austreberto Aragón I) براساس تصمیمات اتخاذ شده، عنوان این حرفه خانوادگی به خانه آرگون (Casa Aragon/Home Aragon) تغییر نام یافت.
به طور خلاصه می توان گفت که برای مدت 234 سال، این خانواده نسل به نسل در کار تولید انواع شمشیرهای جنگی و تشریفاتی، شمشیرهای تیغه پهن، سرنیزه، چاقوهای شکار و خانگی و ... می باشند. یکی از بزرگترین افتخارات این خانواده، اهدای شمشیرهای ساخت آنها توسط رئیس جمهور مکزیک به رئیس جمهور ایالات متحد آمریکا جان اف کندی(John F. Kennedy) و تمام رؤسای جمهوری بعداز وی می باشد. امروزه همچنان نسل های بعدی این خانواده این صنعت را فعال نگه داشته و عمده تولیدات آنها معمولاً برای ارتش و نیروی دریایی ساخته می شود و بخشی از این محصولات جهت مراسم تشریفاتی، توریست ها و ... طراحی و تولید می گردند. لازم به توضیح است که برای قرن ها، شهر اوهاکا (Oaxaca) به خاطر ارزش بسیار بالای سطح تولیدات فولادی بویژه تیغه های فولادی دست ساز خود در جهان بسیار مشهور بود.