شی: ماکت تانک تی 55/54 (T 54/55)
مناسبت: اهدائی از سوی آکادمی بی تی وی/ БТВ (B T V) مسکو به پهلوی دوم در سپتامبر 1968م.
مشخصات
- ابعاد پایه و ماکت: 25×30×48 سانتی متر
- جنس: فلز، چوب و پارچه (مخمل)
محل نمایش: نمایشگاه موقت "کلکسیون ماکت های نظامی موجود در کاخ موزه ملت"، اردیبهشت 1397
محل نگهداری: مخزن اصلی، کاخ موزه ملت
پژوهشگر: رقیه مغانی قهرمانلوئی، کارشناس ارشد موزه ملت
عکس: جواد نجفعلی زاده
معرفی شی
ماکت مذکور نشان دهنده تانک تی 55/54(T 54/55) با موتوری به قدرت۵۲۰ اسب بخار و ظرفیت 34 گلوله برای مهمات توپ اصلی، ساخت کشور روسیه می باشد. از ویژگی های مهم درنظرگرفته در طراحی این تانک امکان حرکت در زیر آب (رودخانههایی با عمق بیش از ۵ متر) می باشد. پلاک موجود برروی این ماکت حاکی از آن است که این شی از طرف آکادمی بی تی وی/ БТВ (B T V) مسکو به پهلوی دوم در سپتامبر 1968م. اهداء گردیده است، متن اصلی این لوح به شرح ذیل و به زبان روسی می باشد:
Шах Шахшахy Ирана Мохаммеду Реза Пехлеви от Академии БТВ Сентябрь 1968 Москва
از آنجایی که دربین سال های 1963 تا 1977م. بین اتحاد جماهیر شوروی (سابق) و ایران یک سری توافقات اقتصادی، فناوری، نظامی-فنی و غیره به امضا رسید، سبب گردید تا در ایران بیش از 150 پروژه از جمله ایجاد 60 کارخانه و مجموعه های بزرگ با حضور و مشارکت نیروهایی از کشور شوروی (سابق) به مرجله اجرا درآید. درمیان این پروژها می توان به پروژه ساخت و تولید تجهیزات نظامی مانند: خودروهای زرهی، سیستم های ضدهوایی، سیستم های راکت انداز چندگانه، توپ، تانک های پل گذار، ماشین های مین جمع کن و ... اشاره کرد. احتمالا این ماکت در طی زمان انعقاد این توافق نامه ها یا پیرو سفر پهلوی دوم به دعوت هیات رئیسه شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی (سابق) به مسکو (31 خرداد الی 12 تیرماه 1344 ه. ش/1965م.) و ملاقات با مارشال مالینوفسکی (Marshall Malinowski) وزیر دفاع روسیه به وی اهدا گردیده است.
تانک تی 55/54(T 54/55)
تانک، خودروی جنگی- زرهپوشی می باشد که دارای تحرک عملیاتی و قابلیت های هجومی و دفاعی است. این خودرو نظامی مجهز به یک توپ اصلی با کالیبر بزرگ (در برجک گردان) و چند سلاح دیگر از جمله مسلسل بوده و برای مناطق بیابانی بسیار مؤثر می باشد. تانک برای نخستین بار هم زمان با جنگ جهانی اول (با الهام گرفتن از حرکت تراکتورهای جدید کشاورزی) در بریتانیا و فرانسه طراحی شد و اولین سری از آن در سپتامبر 1916م. در نبرد سوم در فرانسه در میدان نبرد مورد استفاده قرارگرفت. در فاصله بین دو جنگ جهانی، تانکها و تاکتیک های کاربرد آنها پیشرفت قابل توجهی نمود، طراحی این تانک روسی براساس تانک متوسط تی-۴۴ (T 44)صورت گرفت. یکی از ویژگی های منحصر به فرد تانک های تی55/54(T 54/55) وجود فاصله بین چرخ اول و دوم تانک می باشد. پروژه ساخت اولین نمونه ی این خودروی زرهی در اکتبر سال 1944م. آغاز شد و تولید انبوه آن از سال 1947م. شکل گرفت. تانک های تی55/54(T 54/55) درواقع تانک اصلی میدان نبرد ساخت کشور شوروی بود. به طوری که این تانک به مهم ترین تانک جنگی ارتش سرخ این کشور و سایر کشورهای عضو پیمان ورشو و بیش از ۵۰ کشور دنیا تبدیل شد. مدلهای اولیه تی 55/54(T 54/55) برخلاف تانک های امروزی به تیربار سنگین روی برجک که وظیفه اصلی آن دفاع ضدهوایی است، مجهز نبودند. در سال1970م. با ورود هلیکوپترهای هجومی به میدان جنگ تیربارهای ۱۲٫۷ مم دوشکا (DShK) به این تانک ها افزوده شد. بعدها موتورهای قوی تر، مسافت یاب لیزری، دوربین های دید در شب، بی سیم های جدید، زره واکنشی انفجاری، توپ های جدید ۱۰۵، ۱۲۰ و ۱۲۵ میلی متری، سیستم های حفاظتی فعال، سیستم های کنترل آتش مجهز به مسافت یاب، دید گرمایی، سیستم محافظتی در برابر حملات اتمی-میکروبی- شیمیایی، حذف تیربار قسمت راننده، و افزایش ظرفیت مهمات توپ اصلی (از ۳۴ گلوله به ۴۳ گلوله) به این نوع تانک ها افزوده شد.
معرفی آکادمی بی تی وی/ БТВ(B T V) مسکو
آکادمی نظامی نیروهای زرهی مسکو (Военная академия бронетанковых) با نام اختصاری بی تی وی/ БТВ (B T V) در سال 1929م. در زیرشاخه وزارت دفاع فدراسیون روسیه و به منظور آموزش پرسنل نیروهای مسلح این فدراسیون تاسیس شد. طبق دستور وزیر دفاع در تاریخ 30/12/1961م. این آکادمی نامش از یو. الت. استالین (Joseph Stalin) به آکادمی نیروهای زرهی و درنهایت به نام آکادمی فدراسیون روسیه تغییر نام داد. ساختار این آکادمی شامل دانشکده های: فرماندهی، مهندسی تانک، مهندسی زره پوش- موتورسیکلت، دوره های آکادمیک ارتقای سطح افسران، دوره های آموزشی ویژه واحدهای تانک و ... می گردد.