مجسمه چوبی قایق دراگون ساخت کشور سنگال

پژوهشگر: رقیه مغانی، کارشناس کاخ موزه ملت

عکس: جواد نجفعلی زاده

عنوان: مجسمه چوبی  قایق دراگون ساخت کشور سنگال

محل نمایش: موزه هنرملل، کاخ ملت

مشخصات اثر:

• ابعاد: طول 120 سانتی متر، ارتفاع 32 سانتی متر

• جنس: چوب - بخش هایی از عاج (دندان های اژدها)

• نوع: قایق 12 نفره

   

  معرفی اثر:

  اصطلاح دراگون بوت  (Dragon boat)به قایق باریک و بلندی اطلاق می شود که قسمت نوک آن تشکیل دهندۀ سر و قسمت انتهایی قایق نشان دهندۀ دم اژدها می باشد. این قایق به طور سنتی از چوب درخت ساج در طرح و اندازه های مختلف ساخته می شود. قایق اژدها در سراسر قاره آسیا، آفریقا و جزایر اقیانوس آرام در زمره قایق های بلند سنتی رده بندی می شود. این نوع قایق برای انجام مسابقات دراگون بوت در محل های مانند دریاچه ها، تالاب ها، دریا طراحی می شوند. رشته مسابقات قایقرانی دراگون بوت براساس حضور تعداد نفرات در قایق به دو گروه 22 نفره (20 نفر به پاروزن، ۱ نفر سکاندار و ۱ نفر طبل‌زن) و 12 نفره (۱۰ پاروزن، 1 نفر سکاندار و 1 نفر طبال) تقسیم می گردد. در گروه اول این مسابقات وجود ۴ نفر و در قایق‌های کوچک تر (۱۲ نفره) حضور ۲ نفر ورزشکار ذخیره جزو قوانین می باشد. ترکیب تیم های این ورزشکاران می‌تواند به صورت زنان، مردان و یا مختلط انتخاب گردد. براساس قوانین موجود در رده مسابقات مختلط باید حداقل برای قایق‌های ۲۲ نفره ۸ نفر و برای قایق های 12 نفره ۴ نفر ورزشکار زن جزو ترکیب تیم قرارداشته باشد. رده سنی این مسابقات شامل جوانان 18-12 سال (در ۳ کلاس a-b-c)، بزرگسالان 40-18 سال و پیشکسوتان ۴۰ سال به بالا می‌گردد.

  تاریخچه :

  تاریخ و فرهنگ مسابقات قایق های اژدها به بیش از 2200 سال قبل بازگشته و ریشه در افسانه فردی به نام کیو یوان (Qu Yuan) و فداکاری وی برای کشورش در قرن سوم قبل از میلاد دارد. وی میهن پرست، فیلسوف، شاعر شهیر، فرمانده ایالت چو (ژان گوا یا ایالات متخاصم) در چین بود. فرمانروای این ایالت به دلیل اعتراض های وی به اوضاع آن دوران حکم تبعید برای وی صادر می کند، اما یوان در اعتراض به وضع ایالت، سنگی را بغل کرده و خود را در رودخانه «می لو» غرق می کند. ماهیگیران سوار بر قایق به دلیل علاقه به وی و شعرهای شجاعانه اش با ریختن میوه های پخته شدۀ پیچیده در پارچه های ابریشمی سعی در نجات کیو یوان و ممانعت از خورده شدن وی توسط ماهی های رودخانه می نمایند، اما هیچ کدام از تلاش های آنها مفید واقع نگردیده و یوان خوراک ماهی ها می شود. بنابراین ماهیگیران برای زنده نگاه داشتن یاد و خاطره یوان هر ساله در پنجمین روز از پنجمین ماه سال چینی جشنواره سنتی مسابقات دراگون بوت را به راه می اندازند. در این روز سه کار مهم باید انجام شود: خوردن غذا، نوشیدن شراب سرخ و انجام مسابقات قایق اژدها.

  روش چیدمان نفرات در این نوع قایق :

• پاروزنان رو به جلو در دو طرف قایق به صورت نشسته (جهت پارو زدن)

•  طبال در قسمت جلویی قایق به صورت ایستاده (کنترل حرکت تند یا آهسته پاروزنان با ایجاد ضرب آهنگ های ریتمیک بوسیله نواختن طبل). نقش کلیدی رهبری قایق برعهده طبل زن      می باشد که با استفاده از صدای طبل فرمان نوع حرکت را صادر می کند. درحقیقت او است که با رهبری خویش موقعیت قایق را در مقابل سایر قایق ها سنجیده و تنظیم می کند.

• سکاندار در عقب قایق با پارویی که در دست تنظیم کننده جهت قایق می باشد.