کلکسیون ظروف چینی کوپنهاگن (Copenhagen) در موزه ملت

کلکسیون  ظروف چینی کوپنهاگن    (Copenhagen) در موزه ملت
  • کد مطلب: 4752
  • تاریخ انتشار: سه شنبه 6 مهر 1395 - 11:47

کلکسیون: مجموعه ظروف چینی کوپنهاگن    (Copenhagen)

مکان نمایش کلکسیون: موزه ملت، تالار غذاخوری بزرگ (سرسرای دوم)

نوع جمع آوری: خریداری (به سفارش پهلوی دوم)

تعداد قطعات کلسیون: 134 قطعه (درحال نمایش یا در مخازن)

گروه محققین و مترجمین: اعظم رضایی انزهایی، سحر عبدالهی کومله و رقیه مغانی قهرمانلویی

عکاس: جواد نجفعلی زاده

 

تاریخچه کارخانه کوپنهاگن (Copenhagen)

زمانی که جولیان ماری بیوه شاه فردریک پنجم (پادشاه دانمارک و نروژ) به قدرت رسید به واسطه آشنایی با حرفه  تولید سرامیک از طریق خانواده، موفق شد بعد از سال 1774 میلادی مانند دیگر سلطنت های اروپایی کارخانه اختصاصی تولید سرامیک خانوادگی با نشان سلطنتی را تاسیس نماید. پس ازگذشت زمان به طور تدریجی این کارخانه بخشی از تولیدات خود را بر پایه کپی برداری از تصاویر دانشنامه فلورا دانیکا (اطلس جامع گیاهشناسی) طراحی و نقاشی نمود. این روند خود سبب گردید تا شاخه ای جدید و بسیار معتبری در میان تولیدات آنها بوجود آید.

تاریخچه اطلس جامع گیاهشناسی فلورا دانیکا (Flora Danica)

گردآوری دانشنامه معتبری در رابطه با گیاهان برای اولین بار در سال 1753 میلادی بوسیله پروفسور باغ گیاهشناسی کپنهاگ جی . سی. اُدر پیشنهاد شد. بعدها و بنابه این پیشنهاد و با استفاده از هدیه مالی اختصاص یافته به دانشگاه  گیاهشناسی از سوی پادشاه کریستین هفتم یک مجموعه مصور از تمام گیاهان دانمارک و نروژ به نام فلورا دانیکا چاپ گردید. این اطلس شامل تمام گیاهان بومی وحشی منطقه جغرافیایی تحت حکومت سلطنت دانمارک می گردید. درمیانه قرن 19 به منظور هرچه تکمیل تر شدن این اطلس سه بخش دیگر شامل گیاهان منطقه اسکاندیناوی (مابقی مناطق نروژ و مهمترین پوشش های گیاهی سوئد) نیز بدان افزوده شد. همانگونه که قبلاً نیز اشاره شد بعدها کارخانه رویال کوپنهاگن از تصاویر و اطلاعات موجود در این اطلس برای نقوش خلق شده در گروه خاصی از تولیدات خود کپی برداری نمود. این شاخه از تولیدات به دلیل اهمیت استفاده از منبع علمی این چنین معتبر خود نیز به تدریج و درطول زمان به یکی از منابع و مراجع معتبر در رابطه با پوشش گیاهی مناطق فوق تبدیل گردید.

ظروف با طرح فلورا دانیکا

در 1790 میلادی فردریک ولیعهد دانمارک سفارش ساخت یک ست کامل ظروف ناهارخوری باتصاویری برگرفته از گیاهان موجود در دانشنامه Flora Danican جهت اهداء به ملکه کاترین دوم (روس) صادر نمود، اگرچه کاترین هرگز این سرویس را دریافت نکرد زیرا وی در سال 1796 میلادی فوت کرد. بنابراین سرویس مذکور در خانواده سلطنتی دانمارک باقی ماند. بعدها این طرح خود تبدیل به یکی از شاخه های مهم از تولیدات کارخانه رویال کپنهاگن گردید.  به منظور کامل شدن تک تک قطعات یک مجموعه از این ظروف انجام مراحل کاری: ساخت سرامیک صدفی، نقاشی دقیق و کپی شده از اطلس جامع فلورا دانیکا سپس افزودن لعاب آخر و بار دیگر در کوره قرارگرفتن این قطعات جزو اصول کاری اولیه محسوب می گردد.

دریک جمع بندی کلی می توان این ظروف را در دو سطح 1- تصاویر سطح رویی ظروف، 2- نوشته ها و نشانه های سطح زیرین ظروف بررسی نمود. در سطح رویی ظروف تصاویر گیاهان به نمایش درآمده و در سطح زیرین معمولاً اطلاعات دقیقی از الف - اسامی گیاهان برپایه دانشنامه فلورا دانیکا/ نام لاتین/ نام بومی، ب - کد متعلق به سری ساخت سرامیک صدفی، پ - امضاء نقاش و لعاب کار، ت - آرم کارخانه رویال کوپنهاگن (مُهر گرد نام کارخانه، تاج پادشاهی و سه موج)، ث - کد کاربرد ظرف، ج- کد تاریخ گذاری زمان ساخت و نقاشی ظرف (به صورت مجزا) را می توان بدست آورد. بنابراین روش،  سال ساخت مجموعه ظروف موجود در این کاخ به سال های 1948 تا 1975 میلادی تعلق دارد. اما باید اشاره نمود که درمیان مجموع کلکسیون ظروف ساخت کارخانه رویال کوپنهاگن موزه ملت، یک عدد گلدان دردار (اصطلاحاً ظرف نگهداری زنجبیل) با قدمتی بیشتر از بقیه و متعلق به قرن 18 میلادی نیز به چشم می خورد.

چنانچه دانستن اسامی گیاهان و کاربرد مجموعه ظروف موجود در این موزه مورد نیاز می باشد می توان به مقاله ای با همین نام در سایت مجموعه سعدآباد مراجعه شود.