مجسمه خان سوم رستم اثر استاد امیر طاعت

مجسمه خان  سوم رستم اثر استاد امیر طاعت

  از میان آثار مکتوب  ایران شاهنامه جزو آثار ماندگار و تاریخی است که با هویت ایرانیان پیوند عمیقی  دارد . اثری  ماندگار که در لابلای اشعار پند آموزش اصول  اخلاقی و  شیوه خردمندی به زبان رمز و اشاره  بیان میشود ، اثری  خلاقانه  که در سده های طولانی آثار و ...

  • کد مطلب: 1320
  • تاریخ انتشار: دوشنبه 27 دی 1389 - 14:51

 از میان آثار مکتوب  ایران شاهنامه جزو آثار ماندگار و تاریخی است که با هویت ایرانیان پیوند عمیقی  دارد . اثری  ماندگار که در لابلای اشعار پند آموزش اصول  اخلاقی  و  شیوه خردمندی به زبان رمز و اشاره  بیان میشود ، اثری  خلاقانه  که در سده های طولانی آثار و اشیای ارزشمندی بر اساس آموزه های  معنوی آن خلق گردیده که موجب فخر و مباهات است مانند مجسمه چوبی ساخته شده توسط استاد امیر طاعت که در "موزه صنایع دستی" مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد نگهداری می شود و نمایی از مفاهیم معنوی و سمبلیک  اشعار شاهنامه فردوسی است که با عنوان خان سوم رستم نامگذاری شده است   .

این مجسمه  یکی از با ارزش ترین  اشیای موزه صنایع دستی محسوب میشود که تماماً  توسط چوب های رنگین تهیه و به شیوه منبت – مشبک – حجم سازی تهیه گردیده و در ساختار آن از بهترین چوبهای جنگلی بهره برده اند.  این مجسمه به نمایشی از خان سوم رستم دستان پرداخته که با شیوایی تمام از  نحوه ترکیب بندی عناصر تصویری تابلو خان سوم رستم  استاد محمود فرشچیان در طرح اندازی  استفاده می کند  به نوعی که به زیبایی تمام تابلوی استاد فرشچیان را در قالب 3 بعدی  به نمایش در آورده و در کار حجم سازی آن نهایت استادی و مهارت سازنده را به ظهور می رساند .

در این اثر مفاهیم خاص اخلاقی در قالب نماد دیده میشود که همان جدال با نفس است .وجود هفت خان رستم گذر از هفت مرحله انسانیت انسان در تفکر اعتقادی ادیان است که مرحله سوم آن عبور از مرحله غفلت و نا آگاهی است که با روشن شدن ضمیر انسان و خروج از تاریکی جهل به مرحله بعدی راه می یابد زیرا برای رسیدن به مرحله هفتم مراحلی را باید طی نمود که نهایت آن انسان کامل در فرهنگ اسلامی و مرد پارسا در باور اسطوره ایی ایرانی است.

 همانطور که در مقدمه كتاب فرهنگ مصور نمادهاى سنتى  آمده است؛ «مطالعه نماد، فقط يك تبحر نيست، نماد با خودشناسى انسان مربوط است. نماد يكى از ابزارهاى معرفت و كهن ترين و بنيادى ترين روش بيان محسوب مى شود؛ ابزارى كه موجب آشكار شدن مفاهيمى مى گردد كه به صورت ديگرى قابل بيان نيستند» پس در توضیح اشعار فردوسی حکیم  می خوانیم در خان سوم ,رستم اژدها را می کشد زیرا این حیوان نماد اهریمن است و انسان را به بدخویی دعوت می کند. اهریمن بشکل مار غول پیکر است ماری که اهریمن از طریق آن به انسان نفوذ می کند و این مار نفسی است که از حد اعتدال خارج شده و به شکل یک اژدها سعی دارد تا وجود انسانی آدمی را تخریب نماید و رستم در این مرحله باید از خان سوم بگذرد و از دایره  غفلت و راحتی محض خارج شود زیرا مطابق با باور ایرانیان در گذشته یکی از عوامل غفت انسان  راحت طلبی است  در این داستان  نوشته شده رستم در بیشه زاری بخواب رفته یعنی غافل شده و راحت طلبی را پیشه کرده است.پس نفس  غالب بر او مسلط میشود سپس اژدها می آید رخش جنجال می کند تا رستم بیدار شود اما اژدها در تاریکی پنهان میشود.رستم رخش را سرزنش ميكند و دوباره ميخوابد چند بار اين موضوع تكرار ميشود تا بالاخره رستم اسیر میشود يعني غافل ميشود در حالیکه  طبيعت (امداد ايزدي ) قصد كمك به او را دارد.در واقع خان سوم رستم نمادی از  مبارزه با نفس راحت طلب است و از ديدگاه انسانشناسي مرحله كار و تلاش و عدم راحت طلبي انسان است.رستم در شاهنامه و اساطير نماد انسان است!انساني كه از يك سو بايد دشمنان را نابود كند از سوي ديگر ديوان درون خود  را  نابود کند زیرا  می بایست رستم به درجه انسان کامل برسد.

این تندیس چوبی توسط استاد امیر طاعت در دهه 70  ساخته  شده است و طبقه دوم موزه صنایع دستی این مجموعه در معرض دید عموم قرار گرفته است .