به مناسبت فرا رسیدن ماه محرم و ایام سوگواری حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام و یاران باوفایشان، کتابخانه مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد اقدام به معرفی کتاب " طهران قدیم" و بیان بخش هایی از این کتاب در خصوص عزاداری محرم در تهران نموده است.
به گزارش روابط عمومی سعدآباد؛ کتاب "طهران قدیم" به قلم جعفر شهری1371، انتشارات معین (تهران) است که در 5 جلد در کتابخانه سعدآباد موجود و در دسترس علاقمندان است.
در بخش هایی از این کتاب در خصوص عقاید و باورهای مردمی در خصوص محرم و همچنین نحوه برپایی چادرهای عزاداری و مراسم آن بدین گونه آمده است:
اگر اول محرم سه شنبه بود : دلیل برف و سرما و یخ بسیار در مشرق و زیادی عسل و گوسفند و گرانی برنج در آخر سال و بروایتی زیادی زراعت و باران و ارزانی نرخ ها در شهرها و زیادی شکار حیوانات دریائی و فراوانی جو و عدس و گندم باران در تابستان را مینمود.
(جعفر شهری –طهران قدیم – 1371 – ص16 جلد چهارم )
عزاداری محرم در تهران از قرون متمادی معمول و مرسوم بوده همه ساله بر شکوه آن می افزود تا زمان مورد ذکر که به صورت بزرگترین نمایشات در می آمد. از ده ، پانزدهم ماه ذی الحجه که بچه ها پارچه ها سبز و سیاه بر سر چوب ها کرده ، علامت های حلبی، تخته ای بر سر دست آورده دور کوچه ها براه افتاده (محرم آمد و عیدم عزا شد حسینم وارد کرب و بلا شد) می گفتند.
مساجد و تکایا و حسینیه های شهر را آماده برای عزا داری می ساختند یعنی چادرها و خیمه های روضه و تعزیه را بر سر پا کرده مرثیه خوانی و روضه خوانی را شروع می کردند.(جعفر شهری – طهران قدیم – 1371- جلد 4 ص 352)
حسینیه های خصوصی که از طرف رجال و بزرگان برپا کردند با خرج خود آنها برگزار می شد و حسینیه های وقفی و مساجد را اهالی و مردم باعث و بانی شده دایر می ساختند.
و به این ترتیب بود که قبل از شروع یعنی یکی دو ماه به محرم مانده هر کسی وجهی به ناظم حسینیه یا صندوقدار آن پرداخته یا تعهدی نقدی و کاری و جنسی کرده ، روضه خوانی شروع می گردید و در ضمن آن نیز بود که هرکس به فرا خور مال خود روزانه چیزی مانند چای و قند و ذغال و تنباکو و یخ و آب و مثل آن را تقبل نموده آنرا تکمیل و بهتر می ساختند.
(جعفر شهری - جلد دوم – ص360)