نام کتاب : لطائف الحکمة ( از سری کتاب های فلسفه و عرفان در ایران)
🔹نام نویسنده : سراج الدین محمود ارموی به تصحیح دکتر غلامحسین یوسفی
انتشارات بنیاد فرهنگ ایران ، تهران ، 1351
🔹این کتاب از سری کتاب های متعلق به موزه سلسله ی پهلوی بوده است که درآرشیو کتابخانه ی مجموعه سعدآباد نگهداری می شود. کتاب "لطائف الحکمة " از جمله آثار مهم ذهن و اندیشه ایرانی فلسفه و عرفان است.سهم بزرگی که ایرانیان در تاریخ فلاسفه اسلامی داشته اند بر اهل تحقیق پوشیده نیست.
🔸بیشتر حکیمان و عارفان بزرگ ایرانی اندیشه های خود را به زبان فرهنگی زمان خود،یعنی عربی نوشته اند و به این سبب به خطا از جمله متفکران عرب شمرده شده اند.
🔹بنیاد فرهنگ ایران، سعی داشته که آثار متفکران ایران را از حکیم و عارف ، آنچه به فارسی باقی مانده است را منتشر کند و یا آنرا تصحیح کرده و در دسترس پژوهندگان قرار داده اند، حاصل تلاش این بنیاد، چاپ سلسله کتاب های فلسفه و عرفان ایران بوده است.
🔹" لطائف الحکمة "یکی از آثار دانشمند نامور ایرانی سراج الدین ارموی است که در قرن هفتم هجری می زیسته و سال ها در قونیه، از شهرهای آسیای صغیر ( ترکیه ) بسر برده است.
اکثر کسانی که از او سخن گفته اند زادگاه وی را ارومیه دانسته اند، حسام الدین چلپی مصاحب معروف جلال الدین محمد مولوی در گفتگویی به مولانا ، سراج الدین را «هم شهری» خویش نامیده است.
سراج الدین اهل سنت و شافعی مذهب بود، در ارومیه ی آذربایجان بدنیا آمد و چندی در آن جا تحصیل کرد و سپس به دیگر شهرها سفر نمود و سپس به قونیه رفت و دراین شهر به شهرت و مقام رسید وی با جلال الدین محمد مولوی نیز مراوده و ارتباط داشت .
" لطائف الحکمة "شامل دو قسمت است ، قسمت اول حاوی حکمت علمی است و به اصطلاح مؤلف در «علم و معرفت » که خود دارای هفت باب است درآن بحث می کند از جمله : انواع علوم، اثبات آفریدگار ، انواع حکمت در آسمان ها و زمین و نبات ،حیوانات و آدمی ، معرفت روح و اثبات نبوت پیامبران و غیره
قسمت دوم به حکمت عملی اختصاص دارد و شامل اخلاق ، تدبیر منزل ، سیاست مدن یا آداب کشور داری که مؤلف آنها را با اصطلاحاتی دیگر بیان کرده است.در این قسمت به دلایل شرح مسائل اجتماعی که در آن مطرح می شود از اهمیت و گیرایی خاصی برخوردار است.
ویژگی کتاب حاضر نظم منطقی افکار ، قوت استدلال و نثر استوار و بلیغ نویسنده است.وی باریک ترین اندیشه ها را به صورتی ساده و روشن بیان می کند.دکتر غلامحسین یوسفی ادیب، نویسنده ، مترجم و استاد برجسته ی ادبیات فارسی بود که به خوبی و با درایت این کتاب را تصحیح نموده است.
از فعالیت های تخصصی استاد تصحیح متون کهن است ، ایشان آثار بسیار ارزشمندی را در حوزه ی ادبیات ،فلسفه و عرفان به یادگار گذاشته اند. یکی از آثار معروف ایشان تصحیح گلستان سعدی است.وی در بهمن ماه 1306 در مشهد بدنیا آمد و 14 آذر ماه 1369 در تهران درگذشت.
استاد غلامحسین یوسفی، در بخش مقدمه ی کتاب حاضر می نویسد :
« در سال 1342 بود که توفیق مطالعه نسخه ای خطی از کتاب لطائف الحکمة در کتابخانه ی ملی پاریس نصیبم شد ،تأمل در مطالب کتاب و نیز صحت و اعتبار نسخه مورد نظر مرا به کنجکاوی و دنبال گیری موضو.ع برانگیخت .
چندی بعد بر اثر مطالعۀ مقاله پل هرن در باره ی نسخه های خطی فارسی در استانبول به وجود نسخه ای دیگر از کتاب لطائف الحکمة در کتابخانۀ اسعد افندی در ترکیه بردم ،آگاهی از این دو نسخه مرا به تصحیح کتاب بیشتر مصمم کرد ، نسخۀ سومی که برآن دست یافتم متعلق بود به کتابخانه ی آستان قدس رضوی با همه تفحص خود در کتاب خانه ها فقط سه نسخه از این کتاب بدست آوردم و با اتکا به آن ها به تصحیح کتاب پرداختم. » به طور کل در این کتاب می توان از نحوه ی دریافت سراج الدین ارموی از حکمت عملی و علمی آگاه شد و با قسمتی از معارف اسلامی در قرن هفتم هجری آشنایی یافت.وی در تفکر خویش میانه رو و اعتدالی است و چه بسا به سخنانی از قبیل « خیرالامور اوساطها» در هر باب تمسک می جوید.