نام شی : پوشش زنان در قبیله ماسایی از جنس پوست ((the women clothing from skin in massai tribe

محل نمایش : سالن دوم موزه برادران امیدوار

پژوهشگر: ناهید زندی

عکس : جواد نجف علیزاده

معرفی شیء

سفر برادران امیدوار به اقصی نقاط دنیا همواره دارای ویژ گی های منحصر بفردی بوده و منجر به شناخت هر چه بیشتر زوایای فرهنگی مردمان قاره های مختلف می گردیده ، در این میان قاره آفریقا با توجه به وسعتی در حدود3/30میلیون کیلومتر مربع به عنوان دومین قاره پر وسعت شناخته می شود که از شمال با دریای مدیترانه ، در شمال شرق با کانال سوئز و دریای سرخ در جنوب شرق با اقیانوس هند و از سمت غرب با اقیانوس آتلانتیک احاطه شده است.

 قبایل بسیاری با آداب و رسوم و فرهنگهای متفاوت در میان کشورهای قاره آفریقا سکونت دارند و با توجه به پیشینه خاستگاه بشر در این قاره اهمیت آن در تاریخ زندگی بشر دو چندان میگردد.

در این میان مردمان و قبایل آن همواره سعی در حفظ مراسم و آیین های بومی خود داشته اند تا بتوانند با انجام آنها روح قبیله ایی خود را حفظ و پابرجا بدارند در این میان زنان قبایل نقش عمده ایی در حفظ آداب و رسوم و پوشش قبیله ایی خود را دارا بوده اند و در واقع قبایل مختلف به نوع پوشش خود افتخار می نمودند چرا که جنس لباس انعکاس دهنده جایگاه ویژه افراد در آن قبایل بوده اند و براساس نحوه کاربرد و اهمیت آن از یکدیگر متفاوت می گردیده اند،در میان قبایل آفریقایی قبیله ماسایی گروهی از اقوام بومی هستند که در شمال ، مرکز، و جنوب کنیا و همچنین تانزانیای شمالی ساکن می باشند،

 آنها به دلیل اینکه سکونت شان در نزدیک پارکهای بزرگ افریقا و همچنین دریاچه های بزرگ هستند کاملا شناخته شده و بارز می باشند  این مردمان به زبان ما (Maa) که یک عضو از خانواده زبان نیلو- ساهارانNilo-saharan  است گفتگو می کنند نکته قابل توجه در مورد زنان قبیله نحوه پوشش و زیورآلات این زنان می باشد مواد اصلی جهت پوشش پوست حیوانات ، چرم ، پوست درختان، خزها وکتان می باشند، قدیمیترین مدارک از منسوجات دست بافته و چرم در منطقه Igbo-ukwn که مربوط به قرن 9 میلادی می باشد و همچنین کشفیاتی در غارهای Tellem در مالی است که مربوط به قرون 11و 12 میلادی می باشند که بخشهایی از پارچه های کتان ، پشمی و چرمی بدست آمده است گفتنی است پوست حیوانات اغلب به گونه ویژه و سمبلیک نشانده دهنده توتم شخصی و یا وفاداری قبیله ایی می باشدو زنان قبیله براین باور بودند که پوشیدن آن سلامتی و خوشبختی بهمراه می آورده است.

زنان قبیله ماسایی براساس جایگاه و موقعیتشان از پوشش های مختلفی استفاده می نمودند به این گونه که زنان ازدواج کرده لباسهای کاملا پوشیده داشتند و دختران جوان از پیش بند  یا بالا پوش چرمین با تزیینات مهره ایی با رنگهای مختلف استفاده می کردند و بازوها و شکم خود را با نقوش و طرح هایی رنگ آمیزی یا تاتو Tattu می نمودند گفتنی است که به منظور ساخت مهره ها از صدف ، عاج ، یا استخوان و گل استفاده می شده که هر کدام براساس رنگ شان دارای مفهوم و معانی بودند مهره های آبی به معنی آب ، مهرهای سفید به معنی صلح ، مهره های قرمز به معنی جوانی و زندگی بوده اند، در این قسمت لازم است که پیش بند چرمی که برادران امیدوار از سفر به آفریقا بدست آورده اند از دو قسمت کوتاه و بلند تشکیل شده است و پیش بند  چرمی زیرین در حاشیه خود دارای تزیینات مهره ایی سفید رنگ است و در روی پیش بند فوقانی آویز های مهره ایی سفید رنگی قرار دارد که رنگ مهره ها با توجه به سفید  رنگ بودنشان به معنی صلح می باشند

و توسط دختران جوان در مراسم آیینی صلح با طبیعت  the peace with natureاستفاده می گردیده اند از دیگر لباسهایی که زنان و دختران قبایل ماسایی از آن استفاده می نمودند میتوان به پوششی به نام رافیا Raffia اشاره نمود که از پوست درختان ساخته می شده دیگر لباسی به نام کانگا Kanga  می باشد که پارچه ایی رنگ آمیزی شده می باشد از جنس کتان و به ابعاد 5/1 در 1 متر که حاشیه های آن دارای طراحی در چهار طرف می باشد و با نقش مرکزی پارچه متفاوت است، نمونه دیگر میتوان ازshuka  شوکا نام برد و لباس سنتی می باشد که دور بدن را می پوشانده و دارای طرحها و رنگهای متفاوت و مختلف است این لباسها اساسا" قرمز رنگ است و گاها" آبی طراحی شده است و با طرحهای صورتی گلدار دیده می شوند نمونه ای دیگر پیراهن چرمی با نام زولو zulu است که با مهره های چوبی تزیین می شده است و در نبردهای قبیله ایی آن را برتن می نمودند.