🔹نگاهی به پوشاک بانوان در آثار نگارگری



🔸بانویی با گل مروارید، مکتب هرات
موزه متروپولیتن

موزه فرشچیان، گردآورنده :گلفام سهندی

🔹نگاه دقیق و ریزبینانه به عناصر نگارگری در ابعاد ظریف، شیرینی و زیبایی موضوع را صد چندان نموده‌است. این دقت نظر، با پرداختن به شکل و نقش در کنار رنگ آمیزی، ترکیبی شگرف در بسیاری از نمونه‌ها ایجاد کرده است. در آثار نگارگران و همچنین توصیف جهانگردان و مستشرقین، می توان پوشاک بانوان را صرفنظر از ویژگی‌های هر دوره بدین ترتیب مورد بررسی قرار داد:

آرایه‌ها و تزیینات مربوط به سرشامل : انواع کلاه، نیم تاج، تاج، پیشانی بند، سربند و انواع روبند با تزییناتی همراه با جواهرات، پرهای رنگین و رشته‌های مروارید.

انواع تن پوش و بالاپوش، شامل پیراهن، قبا، عبا و رداهای گشاد، کوتاه و یا بسیار بلند که لایه‌های رنگین آنها همگی با هم نقش شده‌اند. آستین لباس‌ها بلند و یا حتی بلندتر ازروی انگشتان دست و یا گاه آستینی کوتاه است که بر روی پیراهنی با آستین بلند پوشیده شده است.

شال کمر، کمربند، دکمه و رشته‌ها و تکه‌های خز نیز از عناصر قابل توجه در تزیینات هستند.

شلوارهای بلند و آزاد با زمینه‌های رنگی ساده ویا منقوش، سطوح مناسبی برای نقوش هندسی ویا دیگر نقوش تزیینی در نگاره‌ها بنظر می‌رسند.

ساختار پایپوش‌ها و شکل و نقش‌های بکاررفته، از چشم هنرمند به دور نمانده و اغلب با ظرافت بسیار به آنها پرداخته شده است.

این پایپوش ها گاه بصورتی مختصر روی پا را پوشانده و یا دارای دیواره و پشت بوده و همچنین در مواردی پاشنه کوتاه دارند.

ازانوع دیگر، کفش‌های ساقدار و چکمه‌های کوتاه و بلندی است بطور مثال با حاشیه‌های زربفت و یا نقوش هماهنگ با نقوش لباس که بر روی پایپوش‌ها نیز ادامه یافته است.

ازترکیبات نقوش می توان به نقش مایه‌های هندسی شامل راه راه‌های باریک و پهن و خانه بندی‌های ریز و درشت اشاره کرد.

،نقوش گیاهی شامل اسلیمی‌ها و ختایی‌ها- برگرفته ازغنچه‌ها، گل نیلوفر یا لوتوس بصورت گل‌های شاه عباسی و نقوش جانوری شامل پرندگانی مانند قو و مرغابی اشاره داشت.

این تزیینات همواره با ظرافت بسیارو مهارت استادانه بر لباس پریرویان قصه‌های نگارگری جای گرفته‌اند.