🔶ظرف سوپ خوری چینی،
ساخت کارخانه کپنهاگن دانمارک
موزه ظروف سلطنتی
پژوهشگر :هاله بهزادی

🔹از کارخانجات مهم در زمینه ی تولید چینی و ظروف سلطنتی می توان به کارخانه های میسن، باواریا و رزنتال در آلمان، لیموژ و سِور در فرانسه و ...اشاره کرد که هر کدام در زمینه ی تولیدات خود منحصر بفرد هستند. کارخانه ظروف چینی رویال کپنهاگن دانمارک نیز، از دیگر کارخانجات مهم در این زمینه بشمار می آید و دارای نشان سلطنتی این کشور است.
موزه ظروف سلطنتی در کاخ سعدآباد، دارای گنجینه ای غنی از محصولات مهمترین کارخانه های چینی سازی جهان است که اغلب آنها در دوره ی پهلوی خریداری شده اند. از آن جمله می توان به مجموعه ای بزرگ از ظروف مشهور به فلورا دانیکا، ساخت کارخانه ی کپنهاگن دانمارک اشاره کرد.

این کارخانه فعالیت خود را از اواخر قرن 18 میلادی آغاز کرد. پس از مدتی یکی از مهمترین تولیدات آن بر پایه ی نقوش برگرفته از دانشنامه ی مصور فلورادانیکا (اطلس جامع گیاهشناسی) قرار گرفت و این محصولات با همین نام – فلورادانیکا - معرفی شدند. این کتاب به شناسایی گیاهان بومی مناطق تحت سلطنت کشور دانمارک می پردازد.

سرویس اصلی ظروف فلورادانیکا توسط فردریک ولیعهد دانمارک ، در سال 1790م، سفارش داده شد که جهت هدیه به ملکه کاترین دوم روسیه، در نظر گرفته شده بود، اما هرگز به دست ملکه کاترین نرسید چون او در سال 1796م، قبل از پایان یافتن ساخت این سرویس 1802 پارچه، درگذشت. بنابراین، این ظروف در دربار سلطنتی دانمارک باقی ماند و برای نخستین بار در سال 1803م، در ضیافتی شاهانه در دربار، مورد استفاده قرار گرفت.

فلورادانیکا از برجسته ترین و پرهزینه ترین سرویسهای غذاخوری در جهان بشمار می آید و یکی از الگوهای برتر ظروف چینی در دنیا محسوب می شود چراکه تمام قطعات آن دست ساز بوده و تصاویر منتخب از دایرةالمعارف گیاه شناسی توسط نقاشان، با ظرافت تمام بر روی ظروف نقش می بندد و همچنین از بهترین خاک چینی و طلای مرغوب برای ساخت و تزیین آن استفاده میشود.

🔹از جمله ظروف منحصر بفرد از مجموعه ی فلورادانیکای موجود در موزه ظروف سلطنتی کاخ سعدآباد، می توان به ظرف سوپ خوری زیبایی اشاره کرد که با نقوشی از گیاهان اطلس گیاهشناسی دانمارک، تزیین شده است. این نقوش در نهایت دقت و ظرافت به تصویر درآمده اند و حتی ریشه ی گیاه نیز به نقش کشیده شده است.محل اتصال دسته ها به بدنه ی ظرف با گلهای برجسته ی دست ساز پوشش داده شده و زیبایی این ظرف را دوچندان کرده است.

در سطح زیرین ظرف، آرم و نشان اصالت کارخانه ی چینی سلطنتی کپنهاگن دانمارک دیده می شود.
از روی این آرم و اطلاعات موجود بر سطح زیرین ظرف می توان به قدمت و اصالت آن پی برد. نام گیاه منقوش بر ظرف نیز بر پایه ی اطلاعات دانشنامه ی فلورادانیکا که البته به زبان لاتین و یا بومی می باشد و همچنین امضای نقاش، از دیگر اطلاعات موجود بر ظرف می باشد.