کلکسیون: پاراوان های موزه ملت

مکان نمایش کلکسیون: در سالن های نمایش موزه ملت، موزه هنرملل و مخازن موزه

نوع جمع آوری: اهدایی – خریداری

تعدادقطعات: 17 عدد 

کارگروه محققین و مترجمین متشکل از سرگروه اعظم رضایی انزهایی و کارشناسان موزه ملت: سیده کبری پارسا سادات، سحر عبداللهی کومله، رقیه مغانی قهرمانلوئی، علی نصیری، عاطفه هزاوه

عکس : جواد نجفعلی زاده

تاریخچه:

ریشه اولیه پرده های تاشو یا پاراوان از کشور چین سرچشمه گرفته، ناگفته نماند که این نوع وسایل در دوره باستان، در این سرزمین در ردۀ اشیایی قیمتی قرار داشتند. پرده های تاشو اولیه از پنل های چوبی با سطوح لاکی نقاشی شده، ساخته می شد. بعدها پنل های کاغذی یا ابریشمی هم به موازات آنها رواج یافت. بررسی های بعمل آمده نشان می دهد که قدیمی ترین پرده های تاشوِ باقی مانده،  مربوط به کشور چین متعلق به قرن 8 میلادی می باشد. این پرده تاشو اغلب دارای تصاویری برگرفته از اسطوره ها، طبیعت، صحنه هایی از زندگی قصر، دسیسه های چینی و داستان های عاشقانه در ادبیات چینی است.  یکی از دلایل محبوبیت این گونه آثار درمیان مردمان کشور چین اشاره مکرر به پرده های تاشو در لابه لای متون ادبی ادبیات تانگ (618 تا 907 م.) می باشد. درطول این زمان، پرده های تاشو وسیله ای مناسب جهت نمایش آثار هنرمندان نقاش و خوشنویس به حساب می آمدند. براین اساس، هنرمندان دو نوع پرده تاشو متفاوت خلق می کردند: 1- ئوپینگ Huaping) (، "پاراوان نقاشی شده" و 2- شوپینگ ( Shuping)، "پاراوان خطاطی شده"

مسیر تحول این آثار کاربردی – تزئینی را می توان بعداز کشور چین به ترتیب در سرزمین های: کره، ژاپن، کشورهای اروپایی، هندوستان و مجدداً بازگشت در کشورهای آسیایی پیگیری نمود.

 از پرده های تاشو در کشور کره به نام  ئروُروُبوندِ (Irworobongda)، (به معنای " نقاشی از خورشید و ماه که نمادی از شاه، ملکه  و پنج قله که اشاره به مکان های افسانه ای این سرزمین داشته) یاد می گردد. همین آثار در سرزمین ژاپن با اسامی: بِیوبو (Bayobu)، به معنای محافظ از باد، سیوتت  (Tsuitate) پرده ورودی تک لَت، فِژوما (Fusuma) دَرِ کشویی، شُوجی (Shoji) درهای کاغذی نیمه شفاف، توباژوما (Tobusuma) صفحه چوبی کشویی، سوگیدو (Sugido) تخته قرمز و ... معرفی گردیده است.

   معرفی مجموعه پاراوان های موزه ملت 

 درابتدای این مبحث لازم به ذکر است که این مجموعه 16 قلمی متشکل از پاروان هایی با جنسیت ها متفاوت و روش های ساخت مختلف می باشد. از سوی دیگر در این کلکسیون پاروان های تک لت، چهار لت، شش و هشت لت گردآوری شده اند.

1-     پاراوان تک لت،  91×129 سانتی متر،  پرده جلو شومینه (cheval) با نقش ببر

2-    پاراوان تک لت، 92×116 سانتی متر ، پرده جلو شومینه (cheval)، گلدوزی سو با نقش گربه

3-    پاراوان تک لت، 92×116 سانتی متر، پرده جلو شومینه (cheval) ، گلدوزی سو با نقش آکواریوم ماهی

4-    پاراوان 4 لت،168×153 سانتی متر، جنس چوب، تزئینات: منبت- مشبک با طرح های اسلیمی- گیاهی      – هندسی

5-    پاراوان 4 لت، 202×186سانتی متر، جنس چوب، تزئینات: منبت- مشبک کاری/ معرق طلائی رنگ/ طرح های گیاهی اسلیمی – هندسی

6-     پاراوان 4 لت، 239×178 سانتی متر، منطقه ساخت آسیای میانه (احتمالاً کشور هند)، دو رویه پارچه، در یک طرف نقاشی برروی پارچه ساتن ابریشم با تصاویر مربوط به پادشاهی گورکانیان هند

7-    پاراوان 4 لت، 166×150 سانتی متر، ساخت کشور هند، جنس چوب، تزئینات: مشبک- منبت کاری با طرح های اسلیمی- گیاهی- هندسی، متن کتیبه: ساخت هند - دهلی- قصر عاج

8-    پاراوان 4 لت، 202×186 سانتی متر، جنس چوب، تزئینات: مشبک- معرق با عاج، طرح های حیوانی/گیاهی/ اسلیمی/ هندسی، متن کتیبه: یادگاری به نشان محبت از طرف مردم، دولت و فرماندار پنجاب (یادآوری: سال 1338 شمسی محمدرضا پهلوی و فرح دیبا سفری رسمی به کشور پاکستان داشتند.)

9-    پاراوان 4 لت، 186×252 سانتی متر، ساخت کشور ایران، جنس چوب، تزئینات: معرق دوریه (یک طرف پارچه ترمه، طرف دیگر چوب با طرح گل - مرغ ایرانی)، متن کتیبه: وزارت فرهنگ و هنر کارگاه منبت کاری مهر ماه 1344 شمسی.

10-پاراوان 4 لت، 193×181 سانتی متر، چوب، تزئینات: معرق لاکی زمینه سیاه/ معرق طلاکاری، در طرف دیگر مرصع کاری با استفاده از سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی (طرح های از زندگی روزمره)، گل و پرنده (دورنای کله سرخ، طوطی، قرقاول و ... چلچله) برروی زمینه سیاه با معرق چینی (احتمالا ساخت کشور چین)

11- پاراوان 4 لت، اثر برنارد بوفه، 202×142 سانتی متر، تزئینات: دارای نقاشی روی بوم به سبک لیتوگرافی به همراه تصلویری ازبناهای: مونولوژ، ایفل، کلیسای نوتردام، کلیسای سَکرِه‌کُر پاریس

12-  پاراوان6لت،  132×87 سانتی متر ، منطقه ساخت آسیای جنوب شرقی (احتمالاً کشور چین)، جنس چوب، تزئینات: یک رو لاکی سیاه  با معرق طلاکاری،  روی دیگر مرصع کاری (سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی با طرح های از زندگی روزمره، گل- پرنده برروی زمینه سیاه با معرق چینی)

13- پاراوان 6 لت ، 193×120 سانتی متر، پارچه مخمل

14- پاراوان 6 لت ، 193×120 سانتی متر، پارچه مخمل

15-پاراوان 6 لت،  264×197 سانتی متر، منطقه ساخت آسیای جنوب شرقی (احتمالاً کشور چین)، جنس چوب، تزئینات: یک رو لاکی سیاه  با معرق طلاکاری،  روی دیگر مرصع کاری (سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی با طرح های از زندگی روزمره، گل- پرنده برروی زمینه سیاه با معرق چینی)

16- پاراوان 8 لت، 360×182 سانتی متر، منطقه ساخت آسیای جنوب شرقی (احتمالا ساخت کشور ژاپن)، گلدوزی طرح های دُرنای سر قرمز برروی پارچه ساتن ابریشم

17- پاراوان 8 لت، 356×189 سانتی متر، منطقه ساخت آسیای جنوب شرقی (احتمالاً ساخت کشور ژاپن)، گلدوزی طرح های گل رُز سفید/ زرد/ سرخ به همراه پروانه برروی پارچه ساتن ابریشم