نام فارسی: اسطوخدوس یا لاوان
نام انگلیسی: Lavender
نام علمی: Lavandula angustifolia
خانواده: نعناعیان Lamiaceae
اسطخدوس یا لاوان گیاهی گلدار چند ساله و همیشه سبز، با ساقه های ضخیم و قهوه ای رنگ می باشد. گل ها به رنگ آبی یا متمایل به بنفش، که اسانس آن در برگ ها و گل های گیاه ساخته و ذخیره می شود. اسطو خودوس به حالت وحشی بوته های دائمی هستند که موطن اصلی گیاه در مدیترانه و اسپانیاست. این گیاه در سالهای اخیر به ایران وارد شده است. دارای سیستم ریشه ای طویل است که می تواند از عمق 3 تا 4 متری آب را جذب کند. برگ های همیشه سبز و نیزه ای شکل آن 2 تا 6 سانتی متر طول و 4 تا 6 میلی متر عرض دارند و به رنگ سبز تیره است که دارای کرک های فراوانی هستند و به همین دلیل به رنگ خاکستری تا نقره ای دیده می شوند.
نحوه تکثیر:
این گیاه بوسیله بذر، قلمه و خوابانیدن تکثیر میشود. بهترین روش تکثیر این گیاه قلمه است. بدین طریق که در فصل پائیز از سرشاخههای اسطوخودوس قلمه تهیه کرده و در طول پائیز و زمستان آنرا در ماسه کاشته و در گلخانه نگهداری می کنند. معمولاً 3 تا 4 ماه قلمهها ریشهدار میشوند و در اوایل بهار قلمهها را در زمین اصلی به فاصله 60 تا 80 سانتیمتر میکارند.
خواص دارویی:
به عنوان ضد باکتری، ضد التهاب، آرام بخش بوده و اسانس آن در آروماتراپی برای درمان اضطراب، بی قراری و
بی خوابی استفاده می شود. روغن فرار اسطوخدوس برای استعمال خارجی و سوختگی های درجه 1 و 2، بریدگیها و درد عضلانی استفاده می شود. چای این گیاه برای درمان بی اشتهایی مفید است. اسانس این گیاه بطور بسیار گسترده در فرآورده های آرایشی و بهداشتی کاربرد دارد.
منبع: مرکز مطالعات باغ موزه
پژوهشگر: معصومه رضوان فر