درگالری چهارم موزه استاد بهزاد اثری به نام" شیخ صفی الدین ارموی" در ابعاد 58.7 × 44 سانتیمتر وجود دارد که در زمره کارهای آخرین دهه زندگی پربار استاد گرانقدر ، حسین بهزاد مینیاتور می باشد.

صفی الدین ارموی در قرن هفتم هجری در ارومیه بدنیا آمد و یکی از نوابغ روزگار خود در زمینه تاریخ ، ادبیات ، خوشنویسی و موسیقی بود . او اولین کسی بود که آهنگ موسیقی را با حروف الفبا و عدد نوشت و از این طریق توانست نغمه هایی را که سابقاً از راه گوش و سینه به سینه نقل می شد بصورت نت درآورد.

به نقل از کتاب کارنامه بزرگان (1) ، سازی به نام مغنی اختراع کرد که ترکیبی از ساز زهی بین (قانون و رباب) بوده است و حتی برخی از بزرگان علم موسیقی اختراع ساز نزهه ( سنتور مانند ، نوعی قانون) را نیز به استاد بزرگ شیخ صفی الدین ارموی نسبت داده اند.. از او دو کتاب به نامهای الرساله الادوار فی الموسیقی و الرساله الشرقیه فی النسب التالیفیه در زمینه تئوری موسیقی باقیمانده است .

وی پس از 80 سال زندگی پربار درگذشت و اطلاع دقیقی از محل دفن او وجود ندارد، اما در بعضی منابع آمده است که وی در گورستان سرخاب تبریز به خاک سپرده شده است.

اثر" شیخ صفی الدین ارموی " متعلق به دوره سوم کاری استاد حسین بهزاد است و سبز - خاکستری رنگِ غالب تصویر می باشد که این رنگ از بالای تابلو به سمت پایین تیره تر می گردد. در پس زمینه اثر درخت تنومندی با شاخه های رنگین و پر برگ خودنمایی می کند که اطراف آن گل بوته هایی به رنگ های آبی ، قرمز، زرد و صورتی بصورت پراکنده فضایی دلفریبی را برای مخاطب ایجاد کرده است.

درمرکز تصویر، شیخ صفی الدین ارموی مشاهده می شود که در حال نواختن ساز عود بوده و این ساز با نقوش تزیینی مزیٌن گردیده است. صفی الدین ارموی با لباسی آبی رنگ به همراه نقوش هندسی و با ردایی نارنجی مملو از طرح گل و مرغ و گلهایی اسلیمی – ختایی درحالی که چهارزانو بر روی قالیچه ای به رنگهای قهوه ای با نقوش هندسی آبی و صورتی نشسته و در کنار قالیچه نعلینی به رنگ قهوه ای می باشد ، تصویر شده. در اطراف او از راست به چپ سه سازِ چنگ ، تنبور و دیوان به چشم می خورد و سه کتابی که بر روی یکی از آنها علامت صلیب دیده می شود.

در پایین سمت چپ کار امضاء استاد حسین بهزاد و تاریخ 1340 ثبت گردیده و همچنین نوشته ای با مضمون " در مریضخانه راه تمام شد" این جمله بدین منظور نوشته شده است که در آن سال استاد بهزاد بدلیل بیماری مدتی در بیمارستان وزارت راه و ترابری بستری بودند و چون همواره به هنر عشق می ورزید و هیچ روزی را نمی توانستند بدون دست به قلم بردن سپری کنند ، خواستند که این کار برایشان به بیمارستان برده شده و ایشان بر روی تخت بیمارستان این اثر را تکمیل نمودند . بدین صورت کار تابلوی ناتمام شیخ صفی الدین ارموی در بیمارستان وزارت راه به اتمام رسید و این نوشته در پایین اثر ثبت گردید.

(1)کارنامه بزرگان نوشته اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان آذربایجان غربی

 پژوهشگر: زینب گودرزی