اسطوخدوس یا لاوان با نام علمی Lavender از خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است.

گياهي چند ساله و خنثي، با ساقه هاي ضخيم و قهوه اي رنگ می باشد. برگ ها پوشيده از کرک است. گل ها به رنگ آبي يا متمايل به بنفش، که اسانس آن در برگ ها و گل هاي گياه ساخته و ذخيره مي شود. موطن اصلي گياه در اروپا، آسيا، آفريقا، آمريکا و... مي باشد و در ايران در منطقه وسيعي از نواحي شمالي ايران و تهران مي رويد. قسمت مورد استفاده آن برگ و گل و اسانس مي باشد.

 نحوه تکثیر:

اسطو خودوس به حالت وحشی بوته های دائمی هستند که در نواحی کوهستانی مدیترانه ای یافت می شوند. انواع مختلف آنرا امروزه در اغلب نقاط جهان کشت و پرورش می دهند. این گیاه به وسیله قلمه به آسانی تکثیر می شود زمین آن احتیاج به کود ندارد و در صورتی که خشک باشد بهتر است. برای بدست آوردن نتیجه بهتر ، لازم است هر پنج سال یکبار از نو گیاه را کشت کنند. بایستی سنبله های اسطو خودوس را قبل از آنکه کاملاً گل آن باز شود بچینند و جمع کنند و در محل گرمی دور از نور مستقیم آفتاب خشک نمایند. موقعی که سنبله ها کاملاً خشک شدند سرگلهای معطر آن به آسانی جدا خواهد شد. اندازه این گیاه طبیعت آن در انواع مختلف فرق می کند.

خواص درمانی:

درمان مؤثر نفخ و تورم روده است که بهتر است براي اين منظور اسطو خدوس به همراه رازيانه و بابونه مصرف شود. به عنوان ضد باکتري، ضد التهاب، آرام بخش خفيف بوده و اسانس آن در آروماتراپي براي درمان اضطراب، بي قراري و بي خوابي استفاده می شود. روغن فرار اسطو خدوس براي استعمال خارجي و سوختگي هاي درجه 1 و 2، بريدگيها و درد عضلاني استفاده مي شود. چاي اين گياه براي درمان بي اشتهايي مفيد است.