عکس سیاه و سفید 89×59 سانتی متر از تابلو عکس هایی است که در تالار انقلاب موزه تاریخ معاصر درحال حاضر درمعرض دید عموم قراردارد.این عکس توسط عکاس هنرمند مرحوم بهمن جلالی گرفته شده، وی این اثر را در تاریخ 13 خرداد سال 1342 (روز عاشورا)یعنی 2 روزقبل از قیام تاریخی  15 خردادگرفته و عزاداران حسینی را درحالی که عکس های امام (ره) را روی علم های عزاداری خود نصب کرده اند،نشان می دهد.

ماجرای قیام 15 خرداد از آنجا شروع شد که در 6 بهمن 1341 اصلاحات موسوم به انقلاب سفید یا انقلاب شاه و ملت به آراء عمومی گذاشته شد . انقلاب سفید بسیاری از احکام مقدسه اسلام را نفی می کرد به طوری که مخالفت بسیاری از روحانیون را برانگیخت در صدر آنها امام خمینی (ره) بود که طی بیانات تند برگزاری رفراندوم را در حکم تجاوز به احکام مقدسه اسلام ارزیابی کرد و آن را خلاف شرع و قانون اساسی دانست در واکنش به موضع گیری روحانیون ، اسدالله اعلم نخست وزیر بر سختگیری های خود بر ضد روحانیون افزود با حلول سال جدید روحانیون و طلاب در شهر قم برضد اقدامات دولت دست به تظاهرات زدند، کماندوهای رژیم در روز 2 فروردین 1342 به مدرسه فیضیه قم حمله کردند و تعدادی از طلاب را به شهادت رساندند.

امام خمینی در روز عاشورای محرم سال 1383 ﻫ..ق. مصادف با 13 خرداد 1342 که با چهلم شهدای مدرسه ی فیضیه قم قرین شده بود، بهترین فرصت را برای افشای ماهیت استبدادی رژیم پهلوی یافت و درطی سخنرانی بسیار کوبنده مخالفت خود را با اصلاحات ارضی یا به عبارتی اصلاحات آمریکایی اعلام نمود. درنتیجه این سخنرانی که عمال رژیم را بسیار نگران کرده بود رژیم تصمیمات جدید را اخذ نمود و اعلام کرد که وعاظ در سخنانشان باید سه شرط را رعایت کنند و از آن تخطی ننمایند، شروط رژیم پهلوی این بود:

1-      علیه شخص اول مملکت سخنی گفته نشود.

2-      علیه اسرائیل سخنی به میان آورده نشود.

3-      مرتب به گوش مردم نخوانند که اسلام درخطر است.

ساواک اعلام کرد چنانچه این سه شرط رعایت نشود اجازه برگزاری مراسم محرم به عزادران حسینی داده نخواهد شد و با سخنرانانی که از این سه محور سخن بگویند برخورد جدی خواهد شد. اما امام خمینی (ره) در 13 خرداد 1347 همزمان با روز عاشورا، در نطق آتشین خود دوران رژیم پهلوی را به دوران بنی امیه و بنی عباس و حمله رژیم به فیضیه را به واقعه کربلا تشبیه کرد، محرک آن را اسرائیل دانست و به شدت شاه را مورد حمله قرار داد. روز عاشورا در تهران، عکس های امام توسط تظاهرکنندگان بالا رفت و شعار «خمینی خمینی خدانگهدار تو، ملت طرفدار تو» در کوی و برزن به گوش رسید و مردم در مقابل کاخ مرمر شعار علیه شاه سردادند.

وقایع روز عاشورا باعث شد که تزلزل ناپذیری و شهامت امام به مردم سرایت کند و مردم مثل گذشته از شاه نترسند.شاه که خود را تحقیر شده می دید، رو به خشونت آورد و ابتدا بسیاری از روحانیون مبارز را دستگیر کرد، سپس در یورشی شبانه در نیمه شب 15 خرداد 1342 به وسیله کامیون های نظامی، خانه امام را محاصره کرده و ایشان را دستگیر و به تهران منتقل کرد.

در روز 15 خرداد، امام را در باشگاه افسران نگهداشته و در غروب آن روز به زندان قصر منتقل کردند. خبر دستگیری امام خمینی در مدتی اندک درسراسر شهر قم پخش شد و به دنبال آن گروه های نسبتاً عظیمی از مردم به خیابان ها ریخته به دستگیری ایشان اعتراض کردند. همین اتفاق در تهران نیز افتاد و تعداد زیادی از مردم در اعتراض به دستگیری امام خمینی با مردم قم همگام شدند. رژیم که می دانست اگر با این قیام دراسرع وقت مقابله نشود می تواند خطر سقوط رژیم پهلوی را به دنبال داشته باشد، بدین ترتیب دستور سرکوبی تظاهرکنندگان را داد. در اثر این عمل تعداد زیادی از مردم کشته، زخمی یا دستگیر شدند. هرچند درباره ی تعداد تلفات قیام 15 خرداد اطلاع دقیقی دردست نیست ولیکن شواهد موجود از شهادت صدها تن خبر می دهد. با تمام شدتی که اسدالله علم در فرونشاندن قیام 15 خرداد از خود نشان داد عقب نشینی موقت روحانیون از صحنه مبارزه به مفهوم پایان ماجرا نبود. قیام 15 خرداد حکم آتش زیر خاکستری را داشت که در یک روند تدریجی حدود 15 سال بعد شعله ور شد و اساس حاکمیت سلسله ی پهلوی را از ریشه برکند.